Progi podatkowe to nic innego jak stawki podatku dochodowego, który musisz zapłacić na rzecz Państwa. Dotyczą każdego, kto osiąga jakikolwiek dochód i rozlicza się z urzędem skarbowym na podstawie skali podatkowej. W tym artykule wyjaśnimy, czym jest skala podatkowa i jak kształtują się progi podatkowe w 2023 roku.
Skala podatkowa
Skala podatkowa to jeden ze sposobów rozliczania się z urzędem skarbowym, a ściślej rzecz ujmując z Ministerstwem Finansów, za jego pośrednictwem. Skali podatkowej, a inaczej mówiąc rozliczeniu PIT na zasadach ogólnych, podlegają wszystkie osoby, które swoje dochody osiągają z tytułu umowy o pracę, umów cywilnoprawnych (zlecenie, dzieło), a także w części przypadków z pozarolniczej działalności gospodarczej, o ile zadeklarują oni chęć rozliczania się właśnie w ten sposób. Innymi słowami, podatek dochodowy PIT wg skali podatkowej pobierany jest zarówno od osób fizycznych pracujących na etacie, umowach cywilnoprawnych,pracujących za pośrednictwem agencji pracy osób, jak i od przedsiębiorców, którzy zadeklarowali taką formę rozliczenia.
Aktualne progi podatkowe w Polsce a Polski Ład 2.0
1 stycznia 2022 roku wprowadzone przez Polski Ład 1.0 zmiany podatkowe uwzględniły podwyższenie progów podatkowych. Jeszcze w 2021 pierwszy próg podatkowy wynosił 85 528 zł, a drugi kwotę powyżej. Inne były także stawki opodatkowania dla tych progów i wynosiły kolejno 17% i 32% od nadwyżki wynikającej z progu drugiego. Jednak w 2023, progi podatkowe są dokładnie takie same jak w 2022. Chociaż należy nadmienić, że stawka opodatkowania w 2022 zmieniła się w ciągu roku, a dokładnie 1 lipca 2022 wraz z wprowadzeniem Polskiego Ładu 2.0. W roku 2022 zastosowanie miały zatem 2 stawki podatkowe dla 1 progu, ale po kolei.
Pierwszy próg podatkowy 2022/2023
Wraz z wprowadzeniem Polskiego Ładu w styczniu 2022 pierwszy próg podatkowy został podniesiony z 85 528 do 120 000,00 zł. Przez pół roku stawka opodatkowania dla tego progu wynosiła 17%, ale wraz z nowelizacją Polskiego Ładu i wprowadzeniem zmian w lipcu 2022, stawka ta została zmieniona na 12%. Dla pierwszego progu podatkowe stosuje się także kwotę zmniejszającą podatek, która również uległa zmianie z początkowych 5100 do 3600 zł.
Drugi próg podatkowy 2022/2023
Drugi próg podatkowy w 2021 roku, a więc opodatkowanie w wysokości 32 % stosowano dla dochodów powyżej 85 528 zł. Wraz z podwyższeniem go do kwoty dochodu przekraczającej 120 000, pozostawiono wysokość podatku dochodowego na tym samym poziomie, czyli dalej jest to 32%. Należy przy tym pamiętać, że 32% podatku płacimy jedynie od nadwyżki ponad kwotę 120 000 zł, czyli po przekroczeniu progu pierwszego, zaś do limitu jego wysokości, stosuje się pierwszy próg podatkowy, czyli 12%.
Progi podatkowe, a możliwość skorzystania z ulg
Wysokość podatku dochodowego można jednak obniżyć, korzystając z różnego rodzaju ulg i odliczeń. Należy pamiętać także o kwocie wolnej od podatku, czyli dochodzie, od którego podatnik nie musi płacić podatku PIT. W 2023 roku wynosi ona 30 tys zł, co oznacza, że jeżeli podatnik osiągnął w ciągu roku podatkowego dochód poniżej tej kwoty, jest zwolniony z płacenia podatku w całości.
Trzeci próg podatkowy — podatek solidarnościowy
W Polsce obowiązuje jeszcze trzeci próg podatkowy, który nazywany jest daniną solidarnościową dla najbogatszych. Nic w tym dziwnego, bo dotyczy on osób, których roczne dochody przekraczają 1 mln złotych. Dla tego progu opodatkowanie wynosi 4%. Wysokość tego podatku płaci się jedynie od nadwyżki ponad kwotę 1 mln złotych. W praktyce oznacza to, że jeżeli dana osoba osiągnęła w minionym roku dochód w wysokości 1,5 mln złotych, to 4% zapłaci od kwoty 0,5 mln zł.
Jak obliczyć podatek dochodowy, uwzględniając progi podatkowe 2022
Jeśli należysz do osób, które obowiązuje skala podatkowa, to Twój podatek dochodowy uzależniony jest od wysokości osiąganych dochodów. Dochody zaś stanowią Twoje przychody, pomniejszone o koszty ich uzyskania. Jednak, aby wyliczyć wysokość podatku, należy zastosować dochód będący podstawą opodatkowania, czyli dochód pomniejszony o ulgi i odliczenia. W ten sposób podatek dochodowy dla pierwszego progu podatkowego = dochód * % wysokości I progu podatkowego — kwota zmniejszająca podatek
Pomimo zmiany wysokości opodatkowania w 2022 roku w ciągu roku i stosowania dla pierwszego progu stawki 17% do końca czerwca 2022 r oraz 12% od lipca 2022, ustawodawca dopuszcza rozliczenie PIT za 2022, stosując niższą stawkę, czyli podatek w wysokości 12%. Wysokość podatku dla drugiego progu podatkowego = 10 800,00 zł + nadwyżka z II progu podatkowego * 32%. Gdzie 10 800,00 zł stanowi wartość podatku dla pierwszego progu podatkowego, z uwzględnieniem kwoty zmniejszającej podatek, zaś nadwyżka z II progu kwotę dochodu > 120 000,00 zł.
Jak obliczyć podatek dochodowy, uwzględniając progi podatkowe 2023
Rozliczając swój PIT w 2023 roku wysokość podatku dochodowego, stosujemy analogiczne wzory jak dla roku 2022. Pamiętamy przy tym, że wysokość podstawy opodatkowania jest wysokością dochodu pomniejszonego o ulgi podatkowe i odliczenia, jakie dopuszcza system podatkowy. Przekroczenie pierwszego progu podatkowego nie oznacza z kolei zapłaty 32% od całości dochodów, a jedynie od nadwyżki ponad jego limit, czyli 120 000,00 zł.
Progi podatkowe w Polsce — podsumowanie
Progi podatkowe w Polsce pozostawały przez długi czas na tym samym poziomie. Dopiero zmiany wprowadzone przez Polski Ład uwzględniły wzrost wysokości zarobków i podwyższenie tych progów. Jednak nowe przepisy, które obowiązywały od 1 stycznia 2022 r zawierały wiele nieścisłości, które zostały wyeliminowane dopiero przez zmiany wprowadzone Przez Polski Ład 2.0, jakie weszły w życie 1 lipca 2022 r. Ostatecznie, pierwszy próg podatkowy obowiązuje do wysokości dochodu 120 tys zł, a wraz z nim stosuje się 12% stawkę podatku dochodowego, zaś przekroczenie tego progu stawkę 32%. Dla najbogatszych, z chwilą przekroczenia drugiego progu podatkowego, czyli 1 mln zł, wprowadzono podatek 4% od nadwyżki.