Umowa zlecenie wciąż jest jedną z popularnych form zatrudniania. Dzieje się tak, ponieważ daje ona szereg korzyści dla pracodawcy i pracownika, zwłaszcza tego, który zatrudniany jest na krótki czas, bądź w celu realizacji konkretnych zadań. Jednym z ważnych powodów, dla których zleceniobiorca decyduje się na zawarcie umowy w tej formie, jest okres wypowiedzenia i sposób rozwiązania umowy. W tym artykule wyjaśniamy, ile on wynosi i jak wypowiedzieć umowę zlecenia.
Cel zawarcia a sposób rozwiązania umowy zlecenia
Umowa zlecenie, czyli umowa zawierana pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą to umowa, którą regulują zapisy Kodeksu Cywilnego. Co do zasady zawierana jest wtedy, gdy zleceniobiorca zobowiązuje zleceniodawcę do wykonania określonego zestawu czynności, ale wynagradza go niezależnie od rezultatu tej pracy. Innymi słowy, zleceniodawca płaci zleceniobiorcy wynagrodzenie za sam fakt wykonywania powierzonej mu pracy. To zasadnicza różnica pomiędzy umową zlecenie a umową o dzieło, która również jest popularna w Polsce.
W tym artykule nie będzie opowiadać o cechach, wadach i zaletach tej formy zatrudnienia, ale omówimy sposób, w jaki umowa zlecenie, może zostać rozwiązana.
Umowa zlecenie — wypowiedzenie
Umowa zlecenia najczęściej zawierana jest na czas określony, a co za tym idzie, wygasa z dniem zakończenia zlecenia, przewidzianym w umowie. Zdarzają się jednak sytuacje, w których jedna ze stron zmuszona jest wypowiedzieć taką umowę przed terminem.
W praktyce umowa zlecenie może zostać rozwiązana ze skutkiem natychmiastowym, bez konsekwencji, ale tylko wtedy, gdy jest zawarta bez wynagrodzenia. W przeciwnym razie obie strony mają wzajemny obowiązek rozliczenia się z wykonanej pracy.
Umowa zlecenie może zostać wypowiedziana przez każdą ze stron umowy niezależnie od czasu trwania umowy. Co więcej, każda ze stron może podać uzasadniony powód wypowiedzenia lub rozwiązać umowę bez podawania tego powodu, co jednak może rodzić pewne konsekwencje.
Kiedy umowa zlecenie może być rozwiązana przez zleceniodawcę
Zleceniodawca (dający zlecenie) może wypowiedzieć umowę zlecenie przed terminem bez konsekwencji:
- gdy zlecenie nie zostanie wykonane przez zleceniobiorcę w przewidzianym terminie;
- z innej ważnej przyczyny, której ważność w chwili podważenia przez zleceniobiorcę, rozstrzyga sąd.
Do ważnych powodów rozwiązania umowy zlecenie przez zleceniodawcę, można zaliczyć m.in.:
- brak kompetencji zleceniobiorcy,
- naruszenie zasad zaufania przez zleceniobiorcę,
- chorobę zleceniobiorcy, uniemożliwiającą wykonanie zlecenia.
Kiedy zleceniobiorca może wypowiedzieć umowę zlecenia
Zleceniobiorca (przyjmujący zlecenie) może wypowiedzieć umowę zlecenie przed terminem bez konsekwencji, jeśli:
- wypełnił zadania zlecone w umowie przed terminem zakończenia umowy,
- z innego ważnego powodu, którego ważność w chwili podważenia przez zleceniodawcę, rozstrzyga sąd.
Do ważnych powodów rozwiązania umowy zlecenie przez zleceniobiorcę, można zaliczyć m.in.:
- nieotrzymanie zaliczki lub ustalonego wynagrodzenia,
- naruszenie zasad zaufania przez zleceniodawcę,
- istotną zmianę w prawie.
Jak wypowiedzieć umowę zlecenie bez ważnej przyczyny?
Umowa zlecenia, która została wypowiedziana bez ważnej przyczyny, podlega odpowiedzialności odszkodowawczej jednej ze stron. Oznacza to, że gdy któraś z nich poniosła szkody lub straty w związku z wypowiedzeniem umowy, druga zobowiązana jest do zadośćuczynienia. Co to oznacza w praktyce?
Zadośćuczynienie względem jednej ze stron może nastąpić m.in.:
- jeżeli zleceniobiorca poniósł wydatki, które poczynił celem wykonania umowy, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu z ramienia zleceniodawcy, to jest on zobowiązany zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, jakie poniósł;
- jeżeli przyjmujący zlecenie wykonał część zlecenia, zleceniodawca obowiązany jest uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom.
Okres wypowiedzenia umowy zlecenia
Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną, co oznacza, że nie podlega zapisom Kodeksu Pracy, w których przewiduje się konkretne okresy wypowiedzenia. Ponadto w Kodeksie Cywilnym, nie znajdziemy zapisów, które wskazywałyby na konieczność zachowania jakiegokolwiek czasu do ostatecznego rozwiązania umowy. Oznacza to, że zarówno zleceniobiorca, jak i zleceniodawca może wypowiedzieć umowę zlecenia bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Od każdej reguły istnieją jednak wyjątki i nie inaczej jest w przypadku umów zlecenia. Chociaż prawo nie przewiduje konieczności zachowania okresu wypowiedzenia dla takiej umowy, to strony mogą postanowić, że taki okres będzie ich obowiązywać.
Wypowiedzenie umowy zlecenia wzór
Co do zasady każda umowa powinna być rozwiązana w takiej samej formie, w jakiej została zawarta. Nie ma znaczenia, czy jest to wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony lub nieokreślony, czy też właśnie umowa zlecenia. Zatem jeżeli umowa zlecenia została zawarta w formie pisemnej, powinna być wypowiedziana pisemnie.
Nie istnieje jeden uniwersalny wzór wypowiedzenia umowy zlecenia. Dokument ten powinien jednak zawierać:
- miejscowość i datę sporządzenia dokumentu;
- dane strony wypowiadającej;
- dane strony, do której kierowane jest wypowiedzenie;
- oświadczenie o wypowiedzeniu;
- dzień, z którym następuje wypowiedzenie;
- przyczynę wypowiedzenia.
Wypowiedzenie umowy zlecenia — podsumowanie
Umowa zlecenie zawierana jest na czas określony, a jej rozwiązanie następuje z dniem przewidzianym w umowie. Jednakże umowę zlecenie można wypowiedzieć w każdym czasie ze skutkiem natychmiastowym przez obie ze stron, w tym:
- z podaniem ważnego powodu,
- bez podania ważnego powodu.
W przypadku zerwania umowy bez ważnego powodu przez jedną ze stron zobowiązana jest ona naprawić szkodę drugiej ze stron, którą ta poniosła w związku z wypowiedzeniem.
Z kolei w przypadku, gdy jedna ze stron wypowiada umowę z podaniem ważnej przyczyny, nie jest zobowiązana do naprawy szkody. Nie zwalnia to jednak dającego zlecenie do rozliczenia się z pracownikiem, jeśli zlecenie jest odpłatne, a wykonawca poczynił w celu należytego wykonania część pracy. Oznacza to, że zleceniodawca w przypadku odpłatne zlecenie obowiązany jest uiścić zleceniobiorcy część wynagrodzenia, za wykonaną pracę.