Zastanawiasz się, co oznacza skrót ESG i dlaczego w świecie biznesu mówi się o nim coraz głośniej? To nie chwilowa moda, a fundamentalna zmiana w podejściu do prowadzenia działalności. ESG to akronim od angielskich słów: Environmental (Środowisko), Social (Społeczna odpowiedzialność) i Governance (Ład korporacyjny). W praktyce ESG to podejście, które pokazuje, jak Twoje przedsiębiorstwo wpływa na otoczenie i jak jest zarządzane. To kompleksowe spojrzenie na biznes, które wykracza poza wyniki finansowe i stawia na zrównoważony rozwój.
W tym artykule wyjaśnimy, czym jest ESG, jakie obowiązki nakłada na firmy i dlaczego wdrożenie zasad ESG w swoim biznesie to mądra strategia na przyszłość.
Trzy filary ESG – co to znaczy w praktyce?
Aby dobrze zrozumieć pojęcie ESG, warto przyjrzeć się jego trzem składowym. Każda z nich odnosi się do innego obszaru działalności firmy.
E – Environmental (Środowiskowy)
Ten filar ESG dotyczy relacji firmy ze środowiskiem naturalnym. Chodzi tu o realne działania na rzecz jego ochrony. Analizuje się, jaki wpływ na środowisko ma Twoja organizacja. Pod uwagę brane są takie czynniki jak:
- Zarządzanie emisją gazów cieplarnianych i dążenie do jej redukcji.
- Racjonalne gospodarowanie wodą i energią.
- Polityka zarządzania odpadami i wykorzystanie surowców z recyklingu.
- Ochrona bioróżnorodności.
S – Social (Społeczna odpowiedzialność)
Obszar social koncentruje się na relacjach przedsiębiorstwa z ludźmi – zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz organizacji. Pokazuje, jak firma traktuje swoich interesariuszy. ESG w obszarze społecznym to między innymi:
- Dbałość o bezpieczeństwo i godne warunki pracy dla każdego pracownika.
- Odpowiedzialne zarządzanie restrukturyzacją, w tym oferowanie wsparcia w postaci programów outplacement.
- Promowanie różnorodności i równego traktowania.
- Budowanie etycznych relacji z dostawcami i klientami.
- Pozytywny wpływ na społeczność lokalną i wspieranie jej rozwoju.
G – Governance (Ład korporacyjny)
Trzeci element, governance, odnosi się do sposobu, w jaki firma jest zarządzana. To fundament, który zapewnia transparentność i etykę działania. Ład korporacyjny obejmuje:
- Przejrzystą strukturę zarządu i jasne zasady podejmowania decyzji.
- Budowanie etycznej kultury organizacyjnej, która wspiera skuteczne mechanizmy przeciwdziałania korupcji i nadużyciom.
- Ochronę praw akcjonariuszy i dbałość o ich interesy.
- Transparentność w zakresie wynagrodzeń kadry zarządzającej.
Obowiązek raportowania ESG – Dyrektywa CSRD zmienia zasady gry
Do niedawna społeczna odpowiedzialność biznesu była postrzegana głównie jako element wizerunkowy. Teraz ESG staje się formalnym wymogiem. Unia Europejska wprowadziła nowe przepisy, które rewolucjonizują raportowanie niefinansowe.
Najważniejsza jest tu dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), czyli dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Nakłada ona na coraz większą grupę firm obowiązek raportowania ESG. Oznacza to, że przedsiębiorstwa będą musiały regularnie publikować szczegółowy raport ESG, pokazujący ich działania w obszarach środowiskowym, społecznym i zarządczym.
Kto ma obowiązek raportowania ESG?
Obowiązek raportowania jest wprowadzany etapami, aby dać firmom czas na przygotowanie. Harmonogram wygląda następująco:
Sprawozdania za rok 2024 (publikowane w 2025 r.)
Duże jednostki interesu publicznego (m.in. spółki giełdowe, banki, ubezpieczyciele), które już wcześniej podlegały pod obowiązek sprawozdawczości. Muszą zatrudniać powyżej 500 pracowników i spełniać kryterium sumy bilansowej ponad 20 mln euro lub rocznych przychodów powyżej 40 mln euro.
Sprawozdania za rok 2025 (publikowane w 2026 r.)
Wszystkie pozostałe duże spółki, które spełniają co najmniej dwa z trzech warunków: zatrudniają ponad 250 pracowników, ich suma bilansowa przekracza 25 mln euro lub roczny przychód przekracza 50 mln euro.
Sprawozdania za rok 2026 (publikowane w 2027 r.)
Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) notowane na giełdzie, z wyłączeniem mikroprzedsiębiorstw.
Sprawozdania za rok 2028 (publikowane w 2029 r.)
Wybrane firmy spoza Unii Europejskiej, które generują na terytorium UE roczny przychód powyżej 150 mln euro i posiadają w Polsce oddział lub jednostkę zależną.
Kiedy i komu należy przedstawiać raport ESG?
Wprowadzenie raportowania ESG będzie następowało stopniowo. Raport ESG za rok obrotowy 2024 muszą przedstawić największe spółki. W kolejnych latach obowiązek sporządzenia raportu ESG obejmie mniejsze podmioty. Wszystkie raporty będą musiały powstawać zgodnie z jednolitymi standardami – European Sustainability Reporting Standards. To duża zmiana, która zwiększa transparentność i pozwala realnie porównywać wyniki ESG różnych firm.
Raport należy sporządzać w formie elektronicznej, jako integralną część sprawozdania z działalności firmy, i przedstawiać go publicznie, w tym samym terminie co roczne sprawozdanie finansowe.
Jak ESG wpływa na biznes? Korzyści z wdrożenia strategii ESG
Wdrożenie strategii ESG to nie tylko spełnienie obowiązku. To przede wszystkim inwestycja, która przynosi wymierne korzyści i wzmacnia pozycję firmy na rynku oraz powoduje:
- większe zaufanie inwestorów i łatwiejszy dostęp do kapitału – Coraz więcej inwestorów analizuje wskaźniki ESG przed podjęciem decyzji. Firmy, które transparentnie raportują i stosują zasady ESG, są postrzegane jako bardziej wiarygodne i stabilne, co ułatwia im pozyskiwanie finansowania.
- wzrost konkurencyjności i lojalności klientów – Konsumenci są coraz bardziej świadomi. Chętniej wybierają produkty i usługi firm, które dbają o środowisko naturalne i prowadzą etyczny biznes. Działania ESG budują pozytywny wizerunek marki.
- lepsze zarządzanie ryzykiem – Analiza aspektów ESG pozwala firmie zidentyfikować potencjalne zagrożenia – od ryzyka związanego ze zmianami klimatu po problemy w łańcuchu dostaw. Zarządzanie ESG to proaktywne podejście do unikania kryzysów.
- atrakcyjność na rynku pracy – Najlepsi specjaliści chcą pracować w firmach, które podzielają ich wartości. Organizacja, która dba o dobrostan pracowników i realizuje cele zrównoważonego rozwoju, przyciąga i zatrzymuje talenty.
- optymalizacja kosztów – Praktyki ESG, takie jak zmniejszenie zużycia energii czy ograniczenie ilości odpadów, bezpośrednio przekładają się na oszczędności finansowe.
ESG – zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa
Podsumowując, ESG wpływa na każdą sferę działalności przedsiębiorstwa. To kompleksowe narzędzie, które pomaga budować odporną, nowoczesną i odpowiedzialną firmę. Koncepcja zrównoważonego rozwoju przestaje być abstrakcyjnym hasłem, a staje się konkretnym planem działania, który przynosi korzyści zarówno firmie, jak i całemu społeczeństwu. Czas potraktować ESG jako szansę na rozwój.