Każdej osobie zatrudnionej w jakiejkolwiek firmie przysługuje prawo do urlopu pracowniczego. To fakt jasny i niepodlegający jakiejkolwiek dyskusji. Dywagacji nie brakuje natomiast w kwestiach związanych z warunkami udzielenia dni wolnych od pracy. Postanowiliśmy więc rozwiać wszelkie wątpliwości i poruszyć ten temat w poniższym artykule.

Urlop pracowniczy – rodzaje urlopów przysługujących pracownikom

Na początku warto zdać sobie sprawę, że istnieje wiele rodzajów urlopu pracowniczego. To niezwykle cenna informacja, ponieważ oznacza ona, iż warunki udzielenia dni wolnych od pełnienia obowiązków służbowych są zmienne. Wszystko zależy od motywacji osoby zatrudnionej do skorzystania z tego przywileju. Omówmy więc rodzaje urlopów, skupiając się głównie na tym, w jakich przypadkach można się o nie ubiegać.

Urlop wypoczynkowy

Prawdopodobnie najpopularniejszy urlop pracowniczy to tak zwany urlop wypoczynkowy. W tym przypadku nie ma sensu zbytnio rozwodzić się nad nim, ponieważ to bezwzględne prawo każdej osoby zatrudnionej. Tak naprawdę trzeba jedynie zwrócić uwagę na rodzaj zawartej umowy, gdyż ten urlop pracowniczy obowiązuje tylko w przypadku zawarcia umowy o pracę. Jego długość zależy natomiast od długości stażu.

Urlop okolicznościowy

Ten rodzaj urlopu pracowniczego – jak sama nazwa wskazuje – przysługuje tylko w wyjątkowych sytuacjach. Są to okoliczności, które nie zdarzają się na co dzień. Mowa tu o między innymi o: ślubie pracownika, urodzeniu się jego dziecka, zgonie i pogrzebie małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy.

Wyróżnia się także: ślub dziecka pracownika, zgon i pogrzeb jego siostry, brata, teściowej, teścia, babci, dziadka oraz innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub będącej pod jego bezpośrednią opieką. Urlop okolicznościowy przysługuje również w ramach opieki nad dzieckiem, które nie przekroczyło 14 lat. Pracownik może otrzymać jeden lub dwa dni wolnego – w zależności od klasyfikacji danego przypadku.

Urlop na żądanie

Kolejnym popularnym rodzajem urlopu pracowniczego jest tak zwany urlop „na żądanie”. Tym razem przysługują cztery dni wolnego, które można wziąć w ciągu lub rozłożyć je sobie na cały rok. Są one wykorzystywane w szczególnych, często kryzysowych sytuacjach rodzinnych lub osobistych. Należy jednak pamiętać, że dla pracowników, którzy skorzystali już w całości z urlopu wypoczynkowego, ten przywilej nie obowiązuje. Czy w innych przypadkach pracodawcy mogą odmówić jego udzielenia? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w innym naszym artykule.

Urlop ojcowski

Każdy ojciec, któremu niedawno narodziło się dziecko, ma prawo do spędzenia czternastu dni ze swoją pociechą. Musisz jednak wykorzystać je w ciągu dwóch lat, gdyż w innym przypadku taka możliwość przepadnie. Co ciekawe, urlop ojcowski nie jest równoznaczny z urlopem tacierzyńskim, który przybliżymy zresztą w dalszej części artykułu.

Urlop macierzyński

Tym razem zajmijmy się urlopem pracowniczym  przysługującym matkom. Tak zwany urlop macierzyński jest przeznaczony dla kobiet, które urodziły dziecko. Trwa on aż dwadzieścia tygodni, a liczenie tego okresu zaczynamy od dnia porodu. Co jednak ciekawe, z tego rodzaju urlopu można skorzystać jeszcze przed urodzeniem malucha (maksymalnie przez sześć tygodni). W tym czasie najpopularniejsze są jednak zwolnienia lekarskie. Ponadto w przypadku bliźniaczek lub trojaczek zwiększa się wymiar przysługujących tygodni wolnych od pracy. Część urlopu macierzyńskiego może także wykorzystać ojciec dziecka.

Urlop rodzicielski

Istnieje bardzo ciekawa opcja dla rodziców, którzy chcieliby „przedłużyć” urlop macierzyński. Mowa tu o urlopie rodzicielskim. Jeżeli matka nowo narodzonego dziecka zdecyduje się na taki krok, to otrzyma w sumie (urlop macierzyński plus rodzicielski) aż 52 tygodnie dni wolnych od wykonywania obowiązków służbowych. Będzie więc mogła spędzić z pociechą praktycznie cały rok, co stanowi bardzo atrakcyjną możliwość.

Urlop wychowawczy

Urlop pracowniczy to także urlop wychowawczy przewidziany dla wszystkich rodziców zatrudnionych przez co najmniej sześć miesięcy. Można z niego skorzystać tylko do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy szósty rok życia. Ponadto taka możliwość dotyczy zarówno matki, jak i ojca malucha.

Urlop bezpłatny

Jak sama nazwa wskazuje – za urlop bezpłatny pracownik nie ma prawa pobierać wynagrodzenia. Jego czas trwania nie jest dokładnie określony i tak naprawdę wiele zależy od ustaleń z przełożonym. Najczęściej jednak trwa on od jednego dnia do trzech miesięcy.

Osoby zatrudnione decydują się na niego z różnych przyczyn. Czasami to wyjątkowa sytuacja zmuszająca do tego kroku ze względu na wykorzystanie już innych rodzajów urlopów pracowniczych. Zdarza się także, iż tego typu kroki są motywowane konkretną przejściową sytuacją życiową.

Urlop tacierzyński

Dla wielu osób tak zwany urlop tacierzyński stanowi dość skomplikowane zagadnienie. W praktyce jednak jego wyjaśnienie jest całkiem proste. To po prostu część urlopu macierzyńskiego (o którym pisaliśmy już wyżej) oddanego przez matkę na rzecz ojca dziecka.

Urlop pracowniczy  a umowa o prace tymczasową

Pracownik  który podjął pracę tymczasową  też może ubiegać się o  urlop pracowniczy.  Bez uwagi na to czy  pracownik  jest  zatrudniony przez agencje pracy czy  bezpośrednio u pracodawcy przysługuje mu 2 dni wolne od pracy za każde 30 dni pozostawania do  dyspozycji .

Reasumując, urlopy pracownicze dzielimy na wiele rodzajów, a co za tym idzie – różne są warunki ich przydzielenia. Mamy jednak nadzieję, iż ten artykuł rozjaśnił Ci sytuację w tym zakresie. Kodeks pracy przewiduje całkiem sporo dni wolnych od pełnienia obowiązków służbowych, aczkolwiek trzeba wiedzieć, jak je prawidłowo wykorzystać.