Niezależnie od tego, czy jesteś zatrudniony na umowę o pracę, czy umowę zlecenie, pracodawca musi odprowadzać za Ciebie co miesiąc składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Co więcej, część z nich finansuje z Twojego wynagrodzenia. Możesz nie wiedzieć, jak to wygląda, dlatego w tym artykule rozprawiamy się ze składkami na ubezpieczenia społeczne i wskazujemy, ile wynoszą składki ZUS w 2023 roku.

Składki ZUS 2023 – Czym jest składka na ubezpieczenie społeczne?

Składka na ubezpieczenia społeczne to jedna ze składek, jakie pracodawca musi odprowadzić do ZUS za każdego zatrudnionego pracownika. Należy jednak dodać, że nie jest to jedyna składka, o której musi pamiętać każdy przedsiębiorca.

Składka na ubezpieczenie społeczne

Składki na ubezpieczenia społeczne to świadczenia pieniężne, które Ty jako pracownik otrzymujesz od swojego pracodawcy, ale nie bezpośrednio. Są to składki na obowiązkowe ubezpieczenia, odprowadzane przez przedsiębiorcę do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na pokrycie wypłaty takich świadczeń, jak emerytury, renty i zasiłki.

Do ubezpieczeń społecznych zalicza się zatem:

• ubezpieczenie emerytalne,
• ubezpieczenie rentowe,
• ubezpieczenie chorobowe,
• ubezpieczenie wypadkowe.

Warto dodać, że suma składek na ubezpieczenia społeczne, często sama nazywana jest składką na ubezpieczenia. Jednak to nie jedyne składki do ZUS, które pracodawca za Ciebie odprowadza.

Pozostałe składki na ubezpieczenia

Obok składek na ubezpieczenia społeczne znajdują się także inne składki, które w szczególnych przypadkach musi płacić każdy przedsiębiorca:

• składki na ubezpieczenie zdrowotne, z którego pokrywane są m.in. koszty leczenia w przychodniach i szpitalach.
• składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy,
• składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• a także składki na Fundusz Emerytur Pomostowych dla pracowników, którzy urodzili się po 31 grudnia 1948 roku i pracują w szczególnych warunkach lub wykonują pracę o szczególnym charakterze.

Kto ma obowiązek opłacania składek ZUS w 2023 r?

To pytanie może rodzić wiele wątpliwości — kto ma obowiązek opłacania składek ZUS w 2023? Właściwie każdy. Przy czym Ty jako pracownik świadczący pracę dla swojego pracodawcy nie robisz tego fizycznie. To pracodawca w Twoim imieniu opłaca składki w ZUS, który nazywa Cię później ubezpieczonym, a pracodawcę płatnikiem.

Ponadto pracodawca płaci za Ciebie składki także w swoim imieniu, ale na Twoją rzecz. W praktyce oznacza to tyle, że pracodawca dwukrotnie opłaca za Ciebie składki do ZUS-u, choć nie zawsze są to te same składki, a ich rodzaj uzależniony jest od umowy, na podstawie której świadczysz pracę.

Przy jakich umowach płaci się składkę ZUS w 2023 roku?

Przedsiębiorca ma obowiązek odprowadzania za pracownika składki do ZUS, jeżeli zatrudnia go na umowę o pracę lub umowę zlecenie, choć nie zawsze. Zanim jednak wyjaśnimy, w jakich sytuacjach nie ma tego obowiązku, dodajmy, że składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie są obowiązkowe dla umów o dzieło. Kiedy zatem pracodawca musi je płacić, a kiedy nie ma takiego obowiązku?

Umowa o pracę a ubezpieczenia ZUS

Pracodawca zatrudniający Cię na umowę o pracę nie musi odprowadzać za Ciebie składek ZUS tylko w dwóch przypadkach. Gdy jesteś studentem lub jednocześnie prowadzisz działalność gospodarczą i odprowadzasz je samodzielnie. Choć w tym drugim przypadku możesz umówić się z pracodawcą, że to on będzie odprowadzać za Ciebie składki. Jak to wygląda?

1. Gdy jesteś studentem — pracodawca zatrudniający osoby ze statusem studenta, który dodatkowo nie przekroczył 26 roku życia, nie musi płacić za Ciebie żadnych składek na ZUS, wliczając w to składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, ani żadne inne. Co więcej, nie ma znaczenia, jaki jest Twój tryb studiów (dzienny, zaoczny, wieczorowy). Jeśli kontynuujesz naukę, składki ZUS Cię nie dotyczą.
2. Gdy prowadzisz działalność — Nie musisz odprowadzać składek do ZUS za siebie, jeśli prowadzisz działalność gospodarczą i pozostajesz jednocześnie zatrudniony na etacie, a do tego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie przekroczy minimalnego wynagrodzenia. Przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika, stanowią przychody ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych (czyli także umowy zlecenia, umowy o dzieło itp.).

Umowa zlecenie a ubezpieczenie w ZUS

Wielu przedsiębiorców wciąż chętnie zatrudnia pracowników na podstawie umowy zlecenia, co związane jest z możliwością optymalizacji kosztów zatrudnienia, właśnie choćby poprzez konieczność płacenia składek na ZUS. Kiedy można go uniknąć?

1. Gdy pracownik pozostaje zatrudniony na umowę o pracę — jeżeli pracownik poza umową zlecenie pozostaje zatrudniony na umowę o pracę u innego pracodawcy i osiąga u niego wynagrodzenie minimalne, nie trzeba odprowadzać za niego składek na ubezpieczenia społeczne. Obowiązkowe pozostaje jedynie ubezpieczenie zdrowotne.
2. Gdy pracownik zatrudniony jest na kilka umów zlecenie — jeżeli pracownik świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia dla różnych zleceniodawców i nie jest zatrudniony jednocześnie na etacie, składki do ZUS będą odprowadzane tylko od wybranych umów, ale do wysokości płacy minimalnej.

*Warto tutaj dodać, że pracownicy, którzy posiadają prawo do emerytury lub renty, nie są zwolnieni z konieczności opłacania składek, a co za tym idzie, obowiązują ich te same reguły, co pozostałych.

Umowa o dzieło

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, pracodawca nie ma obowiązku odprowadzania żadnych składek na ubezpieczenia, jeżeli zatrudnia pracownika na podstawie umowy o dzieło.

Kiedy przedsiębiorca opłaca składki ZUS za siebie?

Musisz wiedzieć, że nie tylko Ty podlegasz ubezpieczeniom społecznym. Robią to także inne osoby, w tym zatrudniający Cię pracodawca. Chociaż ten temat nie dotyczy Cię bezpośrednio, to mamy nadzieję, że pozwoli Ci to lepiej zrozumieć politykę obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Obowiązek opłacania składek ZUS dotyczy przedsiębiorców, którzy:

• prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą
• prowadzą działalność w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
• są twórcami i artystami,
• wspólnikami jednoosobowej spółki z o.o.
• wspólnikami spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej,
• akcjonariuszami spółki akcyjnej
• komplementariuszami w spółce komandytowo-akcyjnej,
• osobami, które prowadzą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Dlaczego pracodawca odprowadza składki ZUS za pracownika dwukrotnie?

W 2023 podobnie jak w latach poprzednich pracodawca zobowiązany jest do odprowadzania składek na ubezpieczenia za pracownika. Jak już wspomnieliśmy, robi to aż dwukrotnie. Choć, gwoli ścisłości, raz finansuje je z „własnej kieszeni”, a drugi raz finansujesz je Ty, poprzez oddanie części wynagrodzenia brutto na ubezpieczenia. Jak się zatem domyślasz, wynagrodzenie brutto, na które umawiasz się z pracodawcą, nie jest faktycznym kosztem zatrudnienia dla pracodawcy. Wyjaśnijmy zatem, jakie składki ZUS w 2023 finansowane są przez Ciebie, a jakie przez pracodawcę.

Jakie składki do ZUS przy umowie o pracę? Ile wynosi składka ZUS 2023?

Poniżej wskażemy, jakie składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych płaci za Ciebie pracodawca, w swoim, a jakie w Twoim imieniu, gdy zatrudnia Cię na podstawie umowy o pracę.

Składki finansowane przez pracodawcę w przypadku umowy o pracę

Podobnie, jak w latach ubiegłych, w 2023 roku pracodawca za pracownika odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe), czyli:

• ubezpieczenie emerytalne – 9,76% podstawy,
• ubezpieczenie rentowe – 6,50% podstawy,
• ubezpieczenie wypadkowe — zależy od liczby ubezpieczonych i wynosi od 0,67 do 3,33% podstawy wymiaru na ubezpieczenia społeczne.

Wyżej wymienione składki są finansowane przez pracodawcę, ich wysokość obliczana jest od podstawy, którą stanowi wynagrodzenie brutto wraz ze wszystkimi dodatkami.

Oprócz tego kosztem pracodawcy ponoszonym na ubezpieczenia pracownika jest:

• skład na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy,
• składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP),
• Fundusz Emerytur Pomostowych.

Te składki także finansowane są przez pracodawcę, ich wysokość obliczana jest od podstawy, którą stanowi wynagrodzenie brutto wraz ze wszystkimi dodatkami.

Składki finansowane przez pracownika na etacie

Pracownik finansuje ze swojego wynagrodzenia ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe) i składkę zdrowotną.

• ubezpieczenie emerytalne – 9,76% podstawy,
• ubezpieczenie rentowe – 1,50% podstawy,
• ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy,
• ubezpieczenie zdrowotne – 9% podstawy.

Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika jest jego wynagrodzenie brutto, wraz ze wszystkimi dodatkami.

Przy czym, jeżeli wynagrodzenie określone jest w inny sposób niż kwotowo, na przykład wg stawki akordowej, to podstawę wymiaru do obliczenia składek na ubezpieczenia społeczne stanowi kwota zadeklarowana, ale nie niższa niż kwota płacy minimalnej, która w 2023 roku wzrasta aż dwukrotnie, o czym pisaliśmy w jednym z poprzednich artykułów.

Z kolei podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o której powiemy innym razem.

Jak możesz zauważyć, składki na Twoje ubezpieczenie emerytalne i rentowe finansowane są częściowo przez Ciebie, a częściowo przez pracodawcę. Z kolei ubezpieczenie chorobowe finansowane jest w całości przez Ciebie, a wypadkowe przez pracodawcę.

Jakie składki do ZUS przy umowie o zlecenie?

Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne, czyli rentowe, emerytalne, wypadkowe i chorobowe pozostaje taka sama, jak w przypadku umów o pracę, ale:

1. Pracodawca odprowadza składki na ubezpieczenie rentowe i emerytalne tylko wtedy, gdy zobowiązany jest do odprowadzania składek za pracownika zatrudnionego na umowę zlecenie. O tym, kiedy jest, a kiedy nie jest zobowiązany pisaliśmy wcześniej.
2. Pracodawca odprowadza składki na ubezpieczenie wypadkowe tylko wtedy, jeśli jest zobowiązany do opłacania ubezpieczeń społecznych za pracownika, a pracownik — zleceniobiorca świadczy pracę w siedzibie lub na terenie firmy pracodawcy.
3. Pracownik może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego tylko wtedy, gdy pracodawca zobowiązany jest do opłacania za niego kosztów ubezpieczenia społecznego.
4. We wszystkich powyższych przypadkach, podstawą wymiaru obliczenia składek pozostaje przychód pracownika, osiągnięty w danym okresie rozliczeniowym.

Jak obliczyć wysokość składek ZUS w 2023 r?

Zanim odpowiemy na przykładzie, jak obliczyć wysokość składek ZUS w 2023 roku, przypomnijmy, że podstawą wymiaru do obliczania tych składek jest w przypadku pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, wynagrodzenie brutto, z kolei w przypadku zleceniobiorców (pracowników na umowę zlecenie) jest to ich przychód osiągany w danym okresie rozliczeniowym. Zasada obliczania jest podobna, dlatego w poniższym przykładzie skupimy się na umowie o pracę.

Obliczanie wysokości składek ZUS 2023 dla umów o pracę

Wiedząc, ile wynoszą składki na ubezpieczenia społeczne w roku 2023, możesz łatwo obliczyć ich wysokość. Zróbmy to na przykładzie. Podstawą wymiaru składek niech będzie płaca minimalna obowiązująca od lipca 2023, czyli 3600,00 zł brutto.

Jak nietrudno policzyć, wysokość składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika to:

9,76% (emerytalne) + 1,50% (rentowe) + 2,45% (chorobowe) = 13,71%

W przypadku pracodawcy suma składek wynosi łącznie:

9,76% (emerytalne) + 6,50% (rentowe) + 0,67% (*wypadkowe) = 16,93%

*Wysokość ubezpieczenia wypadkowego nie jest stała, 0,67% to minimalna, lecz maksymalna to nawet 3,33%).

Pracownik sfinansuje zatem ze swojego wynagrodzenia brutto w wysokości 3600,00 zł składki w wysokości 493,56 zł

(13,71% * 3600 = 493,56 zł)

Pracodawca sfinansuje z kolei składki w wysokości 609,48 zł

(16,93% * 3600,00 = 609,48 zł)

Ten przykład jasno pokazuje, że chociaż Twoje wynagrodzenie wynosi 3600,00 zł brutto to koszt zatrudnienia Ciebie, jaki ponosi pracodawca, jest większy. Do wynagrodzenia brutto, musi on doliczyć koszt składek na ubezpieczenia, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, co nie jest wliczone w Twoje wynagrodzenie brutto.

Składki ZUS 2023, czyli ubezpieczenia społeczne w 2023 r

Wiesz już, ile zapłaci za Ciebie pracodawca do ZUS, w tym ile składek sfinansuje z „własnej kieszeni”, a ile z Twojego wynagrodzenia, gdy zatrudnia Cię na umowę o pracę. Ten sposób odprowadzania składek nie zmienia się od wielu lat i choć daje Ci poczucie bezpieczeństwa w postaci ubezpieczenia na wypadek czasowej lub trwałej niezdolności do pracy, choroby i wypłaty wynagrodzenia po przejściu na emeryturę, to nie da się ukryć, że obecna wysokość składek pochłania dużą część Twojego wynagrodzenia. 

Jeżeli chcesz uniknąć płacenia składek ZUS, warto rozważyć zatrudnienie na podstawie umowy zlecenie, choć jak wyjaśniliśmy, w niektórych przypadkach także istnieje konieczność odprowadzania składek do ZUS w 2023. Sprawdź nasze oferty pracy i znajdź ofertę, która najbardziej Ci odpowiada.

Wystawienie świadectwa pracy jest jednym z obowiązków pracodawcy, z którym kończymy współpracę. Dokument ten zawiera kluczowe informacje na temat historii zatrudnienia w danej firmie, m.in. tej o zajmowanych kolejno stanowiskach, czy też powodzie wygaśnięcia umowy. Informacji tych jest dużo więcej, a wszystkie mają służyć udokumentowaniu zatrudnienia i przysługujących pracownikowi praw, choćby tych do ubezpieczenia czy urlopu. Kiedy jest potrzebne, jakie szczegóły zawiera i jak wygląda świadectwo pracy? Przeczytaj artykuł i poznaj odpowiedzi.

Kiedy wydanie świadectwa pracy jest obowiązkowe?

Wydanie świadectwa pracy jest obowiązkiem każdego pracodawcy, zatrudniającego pracownika na podstawie umowy o pracę. Wystawienie i doręczenie tego dokumentu powinno odbyć się w ciągu 7 dni od dnia ustania stosunku pracy. Pracownik z kolei może w ciągu 14 dni od otrzymania świadectwa wystąpić do pracodawcy o sprostowanie informacji w nim zawartych, o ile są one nieprawdziwe. Jeśli z kolei pracodawca odmawia sprostowania świadectwa pracy, pracownik ma kolejne 14 dni na wystąpienie o sprostowanie informacji w świadectwie do sądu pracy. Poprawność informacji zawartych w tym dokumencie ma kluczowe znaczenie dla pracownika, ponieważ są one niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień wynikających z ubezpieczenia społecznego.

Do czego potrzebne jest świadectwo pracy?

Istnieje wiele sytuacji, w których potrzebne jest świadectwo pracy, choć szczególnie dokument ten przydaje się w chwili zatrudnienia u nowego pracodawcy, jak również podczas ubiegania się o zasiłek czy podczas ustalania stażu ubezpieczeniowego do celów związanych z ZUS.

Świadectwo pracy jest zatem niezbędne, aby pracownik mógł:

• określić wymiar przysługującego mu urlopu wypoczynkowego,
• otrzymać ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy,
• ustalić staż ubezpieczeniowy pracownika do celów ZUS
• starać się o emeryturę w ZUS,
• uzyskać zasiłek dla bezrobotnych w Urzędzie Pracy.

Co powinno zawierać świadectwo pracy?

Idąc nieco pod prąd, zacznijmy od tego, co nie może pojawić się na świadectwie pracy. Żadne informacje dotyczące oceny byłego już pracownika nie mogą zostać w nim zawarte. Godzą one bowiem w prywatność i dobre imię pracownika. Na żądanie pracownika mogą jednak znaleźć się tam informacje o uzyskanych w trakcie wykonywania stosunku pracy kwalifikacjach i choć nie ma jednego uniwersalnego wzoru świadectwa pracy, to w każdym świadectwie powinny znaleźć się konkretne informacje. Jak określa rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 roku w sprawie świadectwa pracy, do tych informacji należą m.in. te o:

• okresie wykonywanej pracy i kolejno zajmowanych stanowiskach,
• wymiarze czasu pracy,
• okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy (koniec okresu zatrudnienia, porozumienie stron itp.),
• wymiarze wykorzystanego urlopu wypoczynkowego, okolicznościowego i bezpłatnego,
• wymiarze wykorzystanego urlopu wychowawczego,
• okresie przebywania na zwolnieniu chorobowym,
• okresie wykonywania pracy w warunkach szkodliwych,
• wynagrodzeniu pobieranym za okres niezdolności do pracy,
• wynagrodzeniu zajętym postępowaniami egzekucyjnymi,
• informacje o okresach nieskładkowych,
• okresie odbywania służby wojskowej,
• dodatkowe informacje na wniosek pracownika.

Wzór świadectwa pracy

Choć określony prawnie wzór świadectwa pracy nie istnieje, to wiesz już, jakie informacje dotyczące zatrudnienia powinny się w nim znaleźć. Jednak poza nimi, świadectwo powinno zawierać:

• miejscowość i datę sporządzenia dokumentu,
• nazwę pracodawcy,
• adres siedziby pracodawcy,
• dane rejestrowe pracodawcy (NIP, REGON),
• tytuł „Świadectwo Pracy”,
• oświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu pracownika, w tym imię i nazwisko oraz datę urodzenia pracownika, miejsce zatrudnienia, okres i wymiar zatrudnienia, informacje o kolejno zajmowanych stanowiskach,
• sposób rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy,
• informacje o zatrudnieniu, o których mowa w poprzednim akapicie.
• informację o tym, czy okres wypowiedzenia został skrócony na podstawie art. 36 § 1 Kodeksu Pracy

Najczęstsze błędy w świadectwie pracy

Presja czasu lub nieuważne zbieranie danych na temat zatrudnienia przyczynia się do wypełniania świadectwa pracy z błędami. Do najczęściej popełnianych należą:

• informacje o okresach nieusprawiedliwionych nieobecności,
• niepodanie wszystkich zajmowanych stanowisk,
• błędna przyczyna rozwiązania stosunku pracy,
• błędy w obliczeniach wymiaru przysługującego urlopu.

Jaka kara grozi pracodawcy za błędnie wystawione świadectwo?

Niewystawienie w terminie świadectwa pracy pracownikowi, zgodnie z art.282 § 1. pkt 3, pracodawcy grozi kara grzywny od 1 do nawet 30 tysięcy złotych. Związane jest to z tym, iż takie zdarzenie traktowane jest jako wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Co więcej, jeżeli przedłużający się okres, w jakim pracodawca zobowiązał się sprostować dokument, wpływa na kolejne zatrudnienie pracownika, może on ubiegać się on odszkodowania z tytułu działania na jego niekorzyść przed sądem pracy.

Pracodawca wystawił świadectwo pracy — co dalej?

Niezależnie od przyczyn rozwiązania stosunku pracy z byłym pracodawcom, czas pozostawania bez pracy jest zwykle dość stresujący. Zwłaszcza jeśli na horyzoncie pojawiają się do zapłacenia rachunki za media i inne zobowiązania. Jeżeli nie chcesz pozostawać bez zatrudnienia, a widmo otrzymania nowej posady na etacie jest dalekie, warto rozważyć podjęcie pracy tymczasowej. Przejrzyj oferty pracy dostępne na naszym portalu, a być może znajdziesz coś dla siebie.

Czy kobieta w ciąży, zatrudniona na podstawie umowy na zastępstwo, ma takie same prawa co ciężarna na zwykłej umowie o pracę? Czy przysługuje jej urlop macierzyński? Co mówi o tym Kodeks Pracy? Jak wygląda okres wypowiedzenia? Czy ciężarnej kobiecie zatrudnionej na zastępstwo przysługuje zasiłek macierzyński? Odpowiedzi na te i inne pytania, znajdziesz w tym artykule.

Czym jest umowa na zastępstwo

W świetle nowelizacji przepisów Kodeksu Pracy w 2016 roku prawnie pojęcie umowy na zastępstwo przestało funkcjonować. Stało się tak dlatego, aby dostosować cechy tej umowy do zwykłej umowy o pracę. Z tego powodu, prawa i obowiązki pracownica zatrudnionego na zastępstwo są z reguły zbieżne z prawami i obowiązkami pracownika, zatrudnionego w ramach tradycyjnej umowy o pracę. Choć niektóre jej cechy różnią się. Obecnie z pracownikiem, którego pracodawca zatrudnia celem zastępstwa, zawierana jest więc umowa na czas określony, w której określa się cel i czas trwania. Pracodawca może w umowie określić moment rozwiązania takiej umowy:

• podając konkretną datę;
• wskazując, iż umowa wygasa z chwilą powrotu zastępowanego pracownika.

Cechy umowy na zastępstwo

W praktyce umowa na zastępstwo, to umowa zawierana z pracownikiem w celu zastępstwa innego pracownika na czas jego usprawiedliwionej nieobecności. Umowę taką zawiera się po to, aby nowy pracownik wykonywał obowiązki zastępowanego, do chwili jego powrotu. Jednakże warunki takiej umowy mogą różnić się od warunków, jakie dotyczą zastępowanego pracownika. Tym samym:

• pracodawca nie ma obowiązku zatrudniać pracownika na ten sam wymiar etatu, czy w tych samych godzinach pracy;
• pracodawca nie ma obowiązku wypłacać takiego samego wynagrodzenia, jakie pobiera zastępowany pracownik;
• pracodawca może rozszerzyć lub zmniejszyć zakres obowiązków dla nowego pracownika.

Pracownikowi zatrudnionemu na zastępstwo:

• przysługuje ten sam okres wypowiedzenia, co w przypadku umowy na czas określony;
• przysługuje takie samo prawo do urlopu, co w przypadku pozostałych umów o pracę;
• przysługuje możliwość rozwiązania umowy w takim samym trybie jak umowy na czas określony.

Nie oznacza to, że w przypadku umowy na czas określony zawieranej w celu zastępstwa nie ma żadnych różnic względem pozostałych umów o pracę. Umowa na zastępstwo może być powtarzana dowolną ilość razy i niezależnie od długości trwania okresu zatrudnienia u tego samego pracodawcy, nigdy nie przechodzi w umowę na czas nieokreślony. Co więcej, kobieta w ciąży przy umowie na zastępstwo nie jest chroniona tak, jak w przypadku pozostałych umów o pracę. Jakie zatem ma prawa i obowiązki?

Umowa na zastępstwo a ciężarna

Umowa zawierana w celu zastępstwa to umowa na czas określony w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Ponieważ jest umową o pracę, pracownik zatrudniony celem zastępstwa zachowuje prawo do wynagrodzenia, urlopu i ubezpieczeń. Jednakże umowa na zastępstwo, nawet kilkukrotnie przedłużana, nigdy nie będzie zaliczać się do ciągłości zatrudnienia u tego samego pracodawcy. Co więcej, kobieta w ciąży, zatrudniona na podstawie umowy zawartej w celu zastępstwa pracownika, nie jest chroniona tak, jak w przypadku „zwykłej” umowy o pracę.

Chociaż umowa na zastępstwo jest umową na czas określony, to jest szczególnym rodzajem umowy, której niektóre prawa zapisane w Kodeksie Pracy nie dotyczą. Otóż w przypadku tradycyjnej umowy na czas określony, pracodawca nie może zwolnić kobiety po upływie trzeciego miesiąca ciąży, a co więcej umowa ta musi zostać przedłużona co najmniej do dnia porodu. Niestety wg artykułu 177 § 3[1] Kodeksu Pracy, zapis ten nie dotyczy kobiet, zatrudnionych w celu zastępstwa innego pracownika. W praktyce oznacza to, że w przypadku umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa:

• pracodawca nie ma obowiązku przedłużać umowy z kobietą w ciąży;
• pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę z kobietą w ciąży do chwili powrotu zastępowanego pracownika.

Jeśli chcesz dowiedzieć więcej na temat zasad dotyczących zwolnień kobiet w ciąży, przeczytaj nasz artykuł: Czy można zwolnić kobietę w ciąży?

Zwolnienie lekarskie w ciąży przy umowie na zastępstwo

Choć kobieta w ciąży, zatrudniona na podstawie umowy o pracę na zastępstwo nie jest chroniona tak, jak w przypadku „zwykłej” umowy to zachowuje prawo do zasiłku chorobowego, po spełnieniu określonych warunków. Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje pracownikowi w trakcie ubezpieczenia chorobowego, którym jest objęty przez co najmniej 30 dni. W praktyce oznacza to, że kobieta w ciąży może pobierać zasiłek chorobowy, tylko jeśli wykonywała pracę na rzecz pracodawcy i była ubezpieczona przez minimum 30 dni. W tej sytuacji kobieta w ciąży zatrudniona na umowie na zastępstwo ma prawo do zasiłku chorobowego, a jeśli umowa kończy się w trakcie zwolnienia lekarskiego, które jest podstawą do wypłaty świadczenia, wówczas zachowuje prawo do zasiłku do momentu zakończenia leczenia, o ile zachowa ciągłość pomiędzy kolejnymi zwolnieniami lekarskimi i przedłoży je do ZUS.

Ciężarna na zastępstwie a urlop macierzyński

Umowa o pracę zawarta na czas określony celem zastępstwa pracownika z kobietą w ciąży wygasa z chwilą powrotu zastępowanego pracownika do pracy. Oznacza to, że z tym dniem, nawet jeśli jesteś w ciąży, to przy umowie na zastępstwo tracisz prawo do urlopu macierzyńskiego. Ten przysługuje Ci do momentu zakończenia umowy. Podobnie jest z zasiłkiem macierzyńskim.

Zastępstwo w ciąży a zasiłek macierzyński

Każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, którą de facto jest także umowa na zastępstwo, jest objęta ubezpieczeniem chorobowym. Oznacza to, że w trakcie zatrudnienia, ciężarnej przysługuje zasiłek macierzyński. Nie przysługuje on jednak po wygaśnięciu umowy, a przynajmniej nie w takiej samej formie. Ciężarnej przysługuje wówczas tzw. kosiniakowe, czyli świadczenie rodzicielskie po urodzeniu dziecka, wypłacane osobom, które nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego.

Umowa na zastępstwo a ciąża — podsumowanie

Chociaż umowa na zastępstwo formalnie przestała funkcjonować w 2016 roku, kiedy to zastąpiła ją umowa o pracę na czas określony, zawierana ze wskazaniem celu, jakim jest zastępstwo innego pracownika, to prawa wynikające z tego rodzaju umowy, różnią się od tradycyjnej umowy o pracę. Zwłaszcza w odniesieniu do kobiet w ciąży.

Najważniejsze fakty umowy na zastępstwo istotne dla kobiet w ciąży to:

• umowa na zastępstwo nie przedłuża się;
• umowa na zastępstwo zostaje rozwiązana z chwilą powrotu zastępowanego pracownika;
• kobieta w ciąży, zatrudniona na zastępstwo traci prawo do urlopu i zasiłku macierzyńskiego z chwilą wygaśnięcia umowy.

Umowa na zastępstwo rządzi się swoimi prawami i kobieta w okresie ciąży, która wykonuję tę umowę nie jest chroniona. Jeśli zatem, będziesz zmuszona znaleźć nową pracę po urodzeniu dziecka, sprawdź nasze aktualne oferty pracy.

Wykonujesz pracę tymczasową i nie wiesz, czy wlicza się ona do stażu pracy? Czy będziesz mógł uwzględnić ją przy obliczaniu wysokości emerytury? Odpowiemy na te dwa pytania, wyjaśniając, czym jest praca tymczasowa i w jaki sposób różni się ona od pozostałych form zatrudnienia.

Czym jest praca tymczasowa

Gdy w jakiejś firmie wzrasta zapotrzebowanie na pracowników, ale na określony czas, związany na przykład z sezonowością jej działalności, wtedy pojawia się pomysł zatrudnienia. Innymi słowy, załóżmy, że firma zajmuje się produkcją zabawek. W okresie letnim doskonale sobie radzi, ale kiedy przychodzi jesień i wielu jej kontrahentów zwiększa zamówienia, to jest zmuszona zwiększyć zatrudnienie. Cóż, z uwagi na zbliżające się święta klienci chętnie kupują zabawki na prezenty, dlatego ich produkcja rośnie, w związku z tym rośnie też zapotrzebowanie na pracowników. Ponieważ jednak za 2 miesiące zapotrzebowanie zmaleje, producent nie chce zatrudniać nikogo na stałe, dlatego zwraca się do agencji pracy tymczasowej, takiej, jaką między innymi jest Asistwork.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że znaczne obciążenie, jakim dla takiej firmy jest w czasie wzmożonej działalności zadanie rekrutacji, nie decyduje się ona prowadzić rekrutacji samodzielnie, proponując pracownikom umowy cywilnoprawne, ale dla wygody i komfortu obu stron, korzysta właśnie z pomocy agencji. Dlatego w kontekście pracy tymczasowej mówimy o umowie trójstronnej. Pracodawca podpisuje bowiem umowę z agencją, a dopiero ta z pracownikiem. Przejmuje ona na siebie tym samym wszystkie formalności związane z obsługą kadrową pracownika i kieruje go do pracodawcy, aby świadczył na jego rzecz pracę. To cała jej istota.

Definicja pracy tymczasowej

W odniesieniu do powyżej opisanych cech pracownikiem tymczasowym jest osoba podejmująca zatrudnienie u danego pracodawcy poprzez agencję na określony czas. Najczęściej są to osoby, które poszukują możliwości szybkiego zarobkowania i nie chcą lub nie mogą wiązać się na stałe z danym miejscem pracy. Istotę tymczasowego zatrudnienia reguluje też ustawa z dnia 9 lipca 2003 r, z której wprost wynika, że pracownik tymczasowy może wykonywać pracę na rzecz tego samego pracodawcy nie dłużej niż przez 18 miesięcy w okresie 36 miesięcy następujących po sobie.

Czym różni się umowa o pracę od umowy o pracę tymczasową

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, istotą w zatrudnianiu pracowników tymczasowych jest fakt, że są oni potrzebni sezonowo, a umowę zawierają z agencją, a nie z przedsiębiorstwem, które potrzebuje takiego pracownika. To zasadnicza różnica pomiędzy standardową umową o pracę, a umową o pracę tymczasową, choć warto przy tym zaznaczyć, że tymczasowa praca może być zawarta na podstawie umowy zlecenia lub o dzieło, albo na podstawie umowy o pracę. Może się zatem rodzić pytanie, jaki jest jej sens, czy nie lepiej zawrzeć z pracownikiem umowę o pracę na czas określony, ale i tu warto podkreślić, że każda forma zatrudnienia bezpośrednio przez pracodawcę, nie może być nazwana pracą tymczasową. W myśl ustawy z 9 lipca 2003 roku jest nią umowa trójstronna, w której pracownik zostaje pracownikiem agencji, oddelegowującej go do wykonywania pracy w konkretnym miejscu. Poza tym pracodawca nie chce się wiązać z pracownikiem na dłuższy czas ani na stałe, wiedząc, że za kilka miesięcy jego potrzeby na pracownika mogą znacznie zmaleć.

Praca tymczasowa a staż pracy

Rodzi się jeszcze pytanie, czy praca tymczasowa zalicza się do stażu pracy. Tak jak wspomnieliśmy w poprzednim paragrafie, taka umowa może być zawarta na podstawie umowy cywilnej (zlecenie, o dzieło), albo umowy o pracę na czas określony lub nieokreślony. Nie ma znaczenia fakt, że zawierana jest ona z pracownikiem przez agencję, gdyż agencja jest przedsiębiorstwem, które może zawierać z pracownikami każdy rodzaj umowy. O ile więc agencja zawiera z pracownikiem umowę o pracę (w myśl definicji takiej umowy wynikającej z Kodeksu Pracy), to okres pracy tymczasowej zalicza się do stażu pracy. Idzie za tym fakt, że nie tylko bierze się go pod uwagę w czasie obliczania wysokości emerytury, ale także urlopu wypoczynkowego czy okresu wypowiedzenia.

2023 rok przynosi spore zmiany w wynagrodzeniach. Zapowiadana dwukrotna podwyżka najniższej krajowej to tylko część z nich, ale przekłada się ona jednocześnie na zwiększenie minimalnej stawki godzinowej, co wraz z podniesieniem kwoty wolnej od podatku i zmniejszeniem PIT z 17 do 12% dla osób z dochodami nieprzekraczającymi 120 000 zł rocznie sprawia, że w kieszeniach wielu pracowników pozostanie więcej pieniędzy. Ile zatem wynosi minimalna stawka godzinowa w 2023?

Wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2023 r

Wysokość minimalnej stawki godzinowej uzależniona jest od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Chociaż nie bezpośrednio, to jednak wpływa ono na jej obliczanie. Stawka minimalna to iloraz minimalnego wynagrodzenia brutto podzielonego przez liczbę godzin pracy w danym okresie, ale uśredniony. Co więcej, jej wysokość jest waloryzowana o wskaźnik będący ilorazem minimalnego wynagrodzenia rok do roku. Dlatego, zanim odpowiemy, ile wynosi minimalna stawka godzinowa dla określonych umów, opowiedzmy, czym jest i jak minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie w 2023 roku.

Czym jest płaca minimalna, czyli minimalne wynagrodzenie za pracę

Płaca minimalna to nic innego jak minimalne wynagrodzenie ustalane rok do roku przez Rząd. Ustalona kwota minimalnego wynagrodzenia jest obowiązująca dla pracodawców, co oznacza, że muszą oni wypłacać swoim pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze godzin na umowie o pracę wynagrodzenie przynajmniej w jej wysokości. Z kolei, jeśli pracownik zatrudniony jest w niepełnym wymiarze godzin, to wysokość wynagrodzenia ustala się wprost proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Założeniem płacy minimalnej jest zatem zapewnienie każdemu pracownikowi godnych zarobków, które zapewniają określoną jakość życia.

Wysokość minimalnego wynagrodzenia w 2023

Minimalne wynagrodzenie podnoszone jest rok do roku, ale na 2023 zaplanowano aż dwie podwyżki. O tym, dlaczego tak się dzieje, pisaliśmy w artykule o najniższej krajowej. Warto jednak wspomnieć, że początkowy projekt rozporządzenia Rady Ministrów zakładał ustalenie najniższej krajowej na poziomie 3383 zł brutto od stycznia i 3450 zł brutto od lipca. Jednakże wciąż galopująca inflacja spowodowała, że zdecydowano się podnieść te kwoty do:

• 3490 zł brutto od 1 stycznia 2023 r.
• 3600 zł brutto od 1 lipca 2023 r.

O ile jednak minimalne wynagrodzenie dotyczy osób zatrudnionych na umowę o pracę, o tyle nie dotyczy bezpośrednio osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych, ale pośrednio przekłada się na wzrost stawek godzinowych.

Jaka jest minimalna stawka godzinowa w 2023?

Dwukrotny wzrost minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku przekłada się na dwukrotny wzrost minimalnej stawki godzinowej. W 2022 minimalna stawka godzinowa wynosiła 19,70 zł brutto, z kolei w 2023 wyniesie:

• 22,80 zł brutto od 1 stycznia 2023 r., co oznacza wzrost o 15,7% w porównaniu do stawki z 2022;
• 23,50 zł brutto od 1 lipca 2023 r., co oznacza wzrost o 19,3% w porównaniu do kwoty obowiązującej w 2022 r.

Jakich umów dotyczy minimalna stawka godzinowa 2023

Minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do określonych umów cywilnoprawnych. Oznacza to, że nie do wszystkich. W 2023 dotyczy ona jedynie:

• umów zlecenia (art. 734 Kodeksu Cywilnego)
• umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu (art. 750 Kodeksu Cywilnego).

Co więcej, minimalna stawka godzinowa nie dotyczy wszystkich umów zlecenia i umów o świadczenie usług. Istnieją pewne wyłączenia, m.in. jeżeli:

• przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi decyduje o miejscu i czasie wykonania zlecenia oraz przysługuje mu wynagrodzenie prowizyjne;
• umowa dotyczy usług opiekuńczych i bytowych realizowanych przez rodzinne domy pomocy;
• umowa dotyczy usług polegających na sprawowaniu opieki nad osobami podczas wypoczynków lub wycieczek przez okres dłuższy niż 1 doba

Więcej wyłączeń znajdziesz w art. 8d Ustawy o minimalnym wynagrodzeniu.

Minimalna stawka godzinowa na umowie zlecenie — komu przysługuje

Wiesz już, że minimalna stawka godzinowa dotyczy określonych umów cywilnoprawnych, ale nie przysługuje ona każdemu. Prawo do otrzymywania wynagrodzenia w kwocie nie mniejszej niż minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych mają:

• osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej;
• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą jednoosobowo i osobiście wykonujące zadania wynikające z umowy.

Wynagrodzenie minimalne a minimalna stawka godzinowa 2023

Przyjęte przez Rząd i przedłożone przez Ministra Rodziny i Polityki społecznej rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. określa, że zarówno płaca minimalna w 2023 roku, jak i minimalna stawka godzinowa wzrośnie aż dwukrotnie. Warto o tym pamiętać przy uzgadnianiu warunków zatrudnienia z pracodawcą. Jeżeli poszukujesz pracy na umowę zlecenie, sprawdź najnowsze oferty pracy na naszym portalu.

Deklaracja PIT 37 jest najpopularniejszą deklaracja podatkową w Polsce. Dotyczy ona wielu pracowników, emerytów i rencistów, ale nie wszystkich. Jeśli chcesz wiedzieć, czy dotyczy Ciebie, przeczytaj nasz artykuł. Dowiedz się jak ją rozliczać, jak wypełnić i w jaki sposób możesz ją złożyć. Ten poradnik zawiera wszystkie istotne informacje o druku PIT 37.

Druk PIT 37 – co to jest

Druk PIT-37 służy do rozliczania przychodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej 12% lub 32%. To najczęściej składany PIT w urzędzie skarbowym, bo dotyczy wielu typowych przypadków. Tego rodzaju druk przeznaczony jest dla osób, które w roku ubiegłym uzyskiwały dochody za pośrednictwem płatnika, a ten pobierał z ich wynagrodzenia zaliczki na podatek dochodowy. Wypełnić PIT-37 mogą osoby, które nie prowadziły pozarolniczej działalności gospodarczej, a płatnik ich wynagrodzenia pobierał zaliczki na podatek dochodowy.

Formularz PIT 37 – dla kogo

PIT 37 wypełniają osoby pobierające wynagrodzenia pochodzące ze stosunku pracy, stosunku służbowego, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej. Innymi słowy, formularz PIT-37 za 2022 rok dotyczy pracowników na umowach o pracę, zleceniobiorców, emerytów i rencistów, którzy nie rozliczają zaliczek na podatek w trakcie roku i:

• nie doliczają dochodów małoletnich dzieci
• nie obniżają dochodów o straty z lat ubiegłych
• nie odliczają minimalnego podatku dochodowego od przychodów z budynku

Jak rozliczać PIT 37

Aby rozliczyć PIT 37, musisz przygotować informacje o swoich dochodach i stratach za 2022 rok, a także o rodzaju i wysokości ulg i odliczeń, z których chcesz skorzystać. Do uzyskania tych informacji posłużą Ci:

• PIT-11 – znajdują się na nim informacje o wysokości dochodów z pracy, umów o dzieło, zlecenia, działalności wykonywanej osobiście i praw autorskich;
• PIT-40A/11A – znajdują się na nim informacje o wysokości dochodów z emerytur, rent i zasiłków
• PIT-R – znajdują się na nim informacje o wysokości dochodów z tytułu pełnienia obowiązków obywatelskich i społecznych.

Wartości dotyczące dochodów i składek musisz przepisać z tych dokumentów do odpowiednich rubryk w formularzu PIT 37, a jeśli pobierałeś wynagrodzenie z różnych źródeł i na przykład masz kilka dokumentów PIT 11, wartości te musisz zsumować.

Przy okazji wypełniania PIT 37 możesz odliczyć:

• Ulgi mieszkaniowe (remont, budowa), dołączając do zeznania rocznego formularz PIT-D
• Pozostałe ulgi (Internet, ulgę na dzieci, darowizny), dołączając formularz PIT-O

Im większa ilość danych o dochodach, pobranych zaliczka i ulgach, z których chcesz skorzystać, tym większa trudność rozliczenia PIT-37. Dlatego często dobrze jest skorzystać z pomocy biura rachunkowego lub wypełnić PIT-37 online, poprzez program do PIT 37, który skalkuluje odpowiednio wszystkie kwoty.

Rozliczenie PIT 37 – samodzielnie

Jeżeli w roku 2022 otrzymywałeś swoje wynagrodzenie tylko z jednego źródła i nie miałeś żadnych innych dochodów, jesteś samotny i nie korzystasz z żadnych ulg i odliczeń, to dobrym pomysłem jest skorzystanie z możliwości, jaką daje portal podatki.gov.pl i usługa Twój e-PIT. Wystarczy sprawdzić poprawność danych w dokumencie, przygotowanym przez Urząd Skarbowy, zatwierdzić i wysłać do urzędu zeznanie PIT 37 online. Do portalu zalogujesz się przez profil zaufany, a jeśli jeszcze z niego nie korzystałeś, to warto się z nim zapoznać.

Deklaracja PIT 37 – rozliczenie z małżonkiem 2023

W 2023 roku dalej możesz się rozliczyć ze współmałżonkiem. Oznacza to, że o ile Ty i Twoja żona/mąż kwalifikuje się do rozliczenia deklaracji PIT 37 za 2022 rok samodzielnie, to możecie rozliczać swoje dochody wspólnie. Jeśli jednak jedno z Was prowadziło działalność gospodarczą, możecie rozliczyć się wspólnie na PIT 36. Pamiętaj jednak, że ze wspólnego rozliczenia możesz skorzystać tylko wtedy, gdy pozostawaliście małżeństwem przez cały rok podatkowy. Innymi słowy, jeśli zawarliście małżeństwo w 2022 roku, lub rozwiązaliście wspólność majątkową, wówczas jesteście zobowiązani rozliczać się samodzielnie.

Zeznanie podatkowe PIT 37 dla samotnie wychowujących dzieci

Jeżeli jesteś osobą samotnie wychowującą dziecko, a przy tym rodzicem lub opiekunem prawnym, to bez względu na Twój stan cywilny (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik, osoba w separacji lub związku, w którym drugi rodzic pozbawiony jest praw rodzicielskich albo odbywa karę pozbawienia wolności) możesz rozliczyć się na formularzu PIT 37.

Rozliczenie to jest możliwe, w przypadku:

• dzieci małoletnich,
• dzieci otrzymujących zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną bez względu na wiek,
• dzieci do 25 roku życia, pobierające naukę w szkołach i podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Rozliczenie PIT 37 bez dochodu

Trudno rozliczyć podatek, który nie został zapłacony. Jeśli w roku ubiegłym nie otrzymywałeś żadnych dochodów i nie prowadziłeś działalności zarobkowej, to jesteś zwolniony z obowiązku składania deklaracji PIT. PIT-37 składają jedynie te osoby, których płatnicy wynagrodzeń, pobierali zaliczki na podatek dochodowy. Innymi słowy, nie musisz składać żadnego zeznania podatkowe za rok ubiegły.

Rozliczenie PIT-37 za 2022 – jak wypełnić

Rozliczenie deklaracji PIT-37, jak każdej innej, nie należy do najłatwiejszych zadań, zwłaszcza jeśli rozliczasz się wspólnie z małżonkiem, otrzymywałeś dochody więcej niż jednego źródła, uwzględniasz rozliczenie straty z lat ubiegłych, lub korzystasz z ulg i odliczeń. Pomimo że Ministerstwo Finansów udostępnia instrukcję do PITu 37, która ma Ci ułatwić jego wypełnienie, to dla osób, które nigdy tego nie robiły, nie jest ona czytelna.

Ponadto trzeba pamiętać, że błędy w zeznaniu mogą zostać potraktowane jako próbę oszukania Państwa i zostać ukarane, dlatego też często lepiej jest znaleźć osobę, która zna się na zeznaniach podatkowych i pomoże Ci wypełnić PIT 37 lub powierzyć rozliczenie pracownikom biura rachunkowego. Pomocny może się także okazać program PIT, który łatwo znajdziesz w sieci i po wpisaniu wszystkich potrzebnych informacji, wypełni PIT za Ciebie, a Ty będziesz mógł je już tylko wydrukować i dostarczyć do Urzędu lub przesłać przez Internet.

PIT 11 a PIT 37

PIT-11 to dokument, który otrzymujesz od pracodawcy czy też zleceniodawcy, w którym znajdują się informacje o uzyskanych dochodach i zaliczkach pobranych przez płatnika na podatek dochodowy od osób fizycznych, a także informacje o wysokości potrąconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Ten dokument każdy płatnik sporządza osobno, dlatego za dany rok podatkowy możesz otrzymać ich kilka.

Deklaracja PIT-37 to rozliczenie, które sporządzasz samodzielnie, uwzględniając informacje ze wszystkich zebranych dokumentów PIT-11. PIT-11 jest informacją dla Ciebie, natomiast PIT-37 sporządzasz, aby złożyć go w Urzędzie Skarbowym.

Jakie ulgi można odliczyć w PIT 37 za 2022

Ulgi podatkowe pozwalają obniżyć podatek dochodowy, należny Państwu. Korzystając z ulg i odliczeń, możesz zatem odzyskać część zapłaconych już zaliczek lub zmniejszyć kwotę ewentualnej dopłaty. W 2023 roku możesz skorzystać z poniższych ulg i odliczeń:

• Ulga za Internet/internetowa – do 760 zł
• Ulga rehabilitacyjna – kwota uzależniona od kategorii
• Ulga prorodzinna – zależna od ilości dzieci
• Ulga dla krwiodawców
• Ulga na nowe technologie
• Ulga odsetkowa
• Darowizny kościelne
• Darowizny na cele pożytku publicznego
• Darowizny na cele edukacyjne dla szkół
• Zwrot nienależnie pobranych świadczeń
• Odliczenie składek społecznych
• Odliczenie składek zdrowotnych
• Wpłaty na IKZE
• Darowizna na cele walki z COVID-19
• Ulga termomodernizacyjna
• Darowizna komputerów przenośnych na rzecz placówek oświatowych
• Ulga dla młodych
• Ulga dla pracujących seniorów
• Ulga 4+ dla rodzin wielodzietnych

Jak złożyć deklarację PIT 37

Gdy przygotujesz już swoje zeznanie podatkowe za 2022 rok, to musisz je przekazać do Ministerstwa Finansów za pośrednictwem urzędu skarbowego, właściwego dla Twojego miejsca zamieszkania lub bezpośrednio przez Internet. Musisz pamiętać, że składając PIT, należy dołączyć do niego wszystkie informacje o ulgach i odliczeniach sporządzone na formularzach PIT-D i PIT-O. Zeznanie podatkowe PIT-37 do urzędu skarbowego możesz złożyć w sposób tradycyjny lub przez Internet.

Złożenie PIT 37 w Urzędzie Skarbowym

PIT-37 za rok 2022 możesz złożyć osobiście, odwiedzając urząd skarbowy lub wysyłając go pocztą, listem poleconym. Musisz jednak pamiętać o zachowaniu terminu składania deklaracji. Warto także wspomnieć, że deklaracje PIT w wersji papierowej, składane tradycyjną metodą, zwykle rozliczane są dłużej, co oznacza, że termin otrzymania ewentualnego należnego zwrotu będzie dłuższy. Z kolei, jeśli w wyniku rozliczenia konieczna jest dopłata do podatku, musisz jej dokonać przed złożeniem zeznania tak, aby przekazać potwierdzenie jego zapłaty to urzędu.

Złożenie PIT 37 przez Internet

Podatnicy coraz chętniej składają rozliczenie PIT-37 online. Nic w tym dziwnego, bo rozliczenie przez Internet to wygodna opcja, a ewentualny zwrot nadpłaconych zaliczek na podatek dochodowy, często wypłacany jest szybciej (chociaż nie jest to regułą). Jeśli korzystasz z usługi Twój e-Pit rządowego portalu podatki.gov.pl, to złożenie deklaracji PIT 37 w 2023 roku jest bardzo proste. Wystarczy kilka kliknięć. Jeśli z kolei korzystać z różnych programów do rozliczania zeznań, które umożliwiają wysyłkę PIT-37 przez Internet to zwykle po wypełnieniu deklaracji wystarczy kliknięcie przycisku wyślij.

Deklaracja PIT-37 za 2022/2023 – do kiedy

PIT-37 może być składany w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia każdego roku. Jednakże istnieją wyjątki, takie jak przy składaniu PIT 37 za 2022 r. PIT-37 w 2023 roku należy złożyć do 02.05.2023, a wszystko dlatego, że 30 kwietnia, podobnie jak 1 maja jest dniem wolnym od pracy. Należy przy tym pamiętać, że złożenie deklaracji późniejszy terminie podlega konsekwencjom karno-skarbowym i może wiązać się z koniecznością zapłaty odsetek, a w przypadku całkowitemu zatajeniu podatku karze grzywny lub pozbawienia wolności.

Progi podatkowe to nic innego jak stawki podatku dochodowego, który musisz zapłacić na rzecz Państwa. Dotyczą każdego, kto osiąga jakikolwiek dochód i rozlicza się z urzędem skarbowym na podstawie skali podatkowej. W tym artykule wyjaśnimy, czym jest skala podatkowa i jak kształtują się progi podatkowe w 2023 roku.

Skala podatkowa

Skala podatkowa to jeden ze sposobów rozliczania się z urzędem skarbowym, a ściślej rzecz ujmując z Ministerstwem Finansów, za jego pośrednictwem. Skali podatkowej, a inaczej mówiąc rozliczeniu PIT na zasadach ogólnych, podlegają wszystkie osoby, które swoje dochody osiągają z tytułu umowy o pracę, umów cywilnoprawnych (zlecenie, dzieło), a także w części przypadków z pozarolniczej działalności gospodarczej, o ile zadeklarują oni chęć rozliczania się właśnie w ten sposób. Innymi słowami, podatek dochodowy PIT wg skali podatkowej pobierany jest zarówno od osób fizycznych pracujących na etacie, umowach cywilnoprawnych,pracujących za pośrednictwem agencji pracy osób, jak i od przedsiębiorców, którzy zadeklarowali taką formę rozliczenia.

Aktualne progi podatkowe w Polsce a Polski Ład 2.0

1 stycznia 2022 roku wprowadzone przez Polski Ład 1.0 zmiany podatkowe uwzględniły podwyższenie progów podatkowych. Jeszcze w 2021 pierwszy próg podatkowy wynosił 85 528 zł, a drugi kwotę powyżej. Inne były także stawki opodatkowania dla tych progów i wynosiły kolejno 17% i 32% od nadwyżki wynikającej z progu drugiego. Jednak w 2023, progi podatkowe są dokładnie takie same jak w 2022. Chociaż należy nadmienić, że stawka opodatkowania w 2022 zmieniła się w ciągu roku, a dokładnie 1 lipca 2022 wraz z wprowadzeniem Polskiego Ładu 2.0. W roku 2022 zastosowanie miały zatem 2 stawki podatkowe dla 1 progu, ale po kolei.

Pierwszy próg podatkowy 2022/2023

Wraz z wprowadzeniem Polskiego Ładu w styczniu 2022 pierwszy próg podatkowy został podniesiony z 85 528 do 120 000,00 zł. Przez pół roku stawka opodatkowania dla tego progu wynosiła 17%, ale wraz z nowelizacją Polskiego Ładu i wprowadzeniem zmian w lipcu 2022, stawka ta została zmieniona na 12%. Dla pierwszego progu podatkowe stosuje się także kwotę zmniejszającą podatek, która również uległa zmianie z początkowych 5100 do 3600 zł.

Drugi próg podatkowy 2022/2023

Drugi próg podatkowy w 2021 roku, a więc opodatkowanie w wysokości 32 % stosowano dla dochodów powyżej 85 528 zł. Wraz z podwyższeniem go do kwoty dochodu przekraczającej 120 000, pozostawiono wysokość podatku dochodowego na tym samym poziomie, czyli dalej jest to 32%. Należy przy tym pamiętać, że 32% podatku płacimy jedynie od nadwyżki ponad kwotę 120 000 zł, czyli po przekroczeniu progu pierwszego, zaś do limitu jego wysokości, stosuje się pierwszy próg podatkowy, czyli 12%.

Progi podatkowe, a możliwość skorzystania z ulg

Wysokość podatku dochodowego można jednak obniżyć, korzystając z różnego rodzaju ulg i odliczeń. Należy pamiętać także o kwocie wolnej od podatku, czyli dochodzie, od którego podatnik nie musi płacić podatku PIT. W 2023 roku wynosi ona 30 tys zł, co oznacza, że jeżeli podatnik osiągnął w ciągu roku podatkowego dochód poniżej tej kwoty, jest zwolniony z płacenia podatku w całości.

Trzeci próg podatkowy — podatek solidarnościowy

W Polsce obowiązuje jeszcze trzeci próg podatkowy, który nazywany jest daniną solidarnościową dla najbogatszych. Nic w tym dziwnego, bo dotyczy on osób, których roczne dochody przekraczają 1 mln złotych. Dla tego progu opodatkowanie wynosi 4%. Wysokość tego podatku płaci się jedynie od nadwyżki ponad kwotę 1 mln złotych. W praktyce oznacza to, że jeżeli dana osoba osiągnęła w minionym roku dochód w wysokości 1,5 mln złotych, to 4% zapłaci od kwoty 0,5 mln zł.

Jak obliczyć podatek dochodowy, uwzględniając progi podatkowe 2022

Jeśli należysz do osób, które obowiązuje skala podatkowa, to Twój podatek dochodowy uzależniony jest od wysokości osiąganych dochodów. Dochody zaś stanowią Twoje przychody, pomniejszone o koszty ich uzyskania. Jednak, aby wyliczyć wysokość podatku, należy zastosować dochód będący podstawą opodatkowania, czyli dochód pomniejszony o ulgi i odliczenia. W ten sposób podatek dochodowy dla pierwszego progu podatkowego = dochód * % wysokości I progu podatkowego — kwota zmniejszająca podatek

Pomimo zmiany wysokości opodatkowania w 2022 roku w ciągu roku i stosowania dla pierwszego progu stawki 17% do końca czerwca 2022 r oraz 12% od lipca 2022, ustawodawca dopuszcza rozliczenie PIT za 2022, stosując niższą stawkę, czyli podatek w wysokości 12%. Wysokość podatku dla drugiego progu podatkowego = 10 800,00 zł + nadwyżka z II progu podatkowego * 32%. Gdzie 10 800,00 zł stanowi wartość podatku dla pierwszego progu podatkowego, z uwzględnieniem kwoty zmniejszającej podatek, zaś nadwyżka z II progu kwotę dochodu > 120 000,00 zł.

Jak obliczyć podatek dochodowy, uwzględniając progi podatkowe 2023

Rozliczając swój PIT w 2023 roku wysokość podatku dochodowego, stosujemy analogiczne wzory jak dla roku 2022. Pamiętamy przy tym, że wysokość podstawy opodatkowania jest wysokością dochodu pomniejszonego o ulgi podatkowe i odliczenia, jakie dopuszcza system podatkowy. Przekroczenie pierwszego progu podatkowego nie oznacza z kolei zapłaty 32% od całości dochodów, a jedynie od nadwyżki ponad jego limit, czyli 120 000,00 zł.

Progi podatkowe w Polsce — podsumowanie

Progi podatkowe w Polsce pozostawały przez długi czas na tym samym poziomie. Dopiero zmiany wprowadzone przez Polski Ład uwzględniły wzrost wysokości zarobków i podwyższenie tych progów. Jednak nowe przepisy, które obowiązywały od 1 stycznia 2022 r zawierały wiele nieścisłości, które zostały wyeliminowane dopiero przez zmiany wprowadzone Przez Polski Ład 2.0, jakie weszły w życie 1 lipca 2022 r. Ostatecznie, pierwszy próg podatkowy obowiązuje do wysokości dochodu 120 tys zł, a wraz z nim stosuje się 12% stawkę podatku dochodowego, zaś przekroczenie tego progu stawkę 32%. Dla najbogatszych, z chwilą przekroczenia drugiego progu podatkowego, czyli 1 mln zł, wprowadzono podatek 4% od nadwyżki.

Każda z osób osiągających dochody podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Nie zawsze jednak trzeba go płacić. Do grudnia 2021 roczny dochód do 8000 zł dla części osób był zwolniony z tego obowiązku. Kwota ta nazywana była (i jest do dziś) kwotą wolną od podatku. Następnie w styczniu 2022 w związku z nowelizacją przepisów Polskiego Ładu 1.0 wprowadzono zmianę wysokości tej kwoty i pewne ograniczenia. Ile dziś wynosi kwota wolna od podatku 2022/2023? Kto może ją uwzględniać? Odpowiadamy.

Czym jest kwota wolna od podatku

Kwota wolna od podatku to wartość dochodu, od której nie musimy odprowadzać podatku dochodowego. Podstawą jej wyliczenia jest dochód podatnika uzyskany w danym roku. Dochodem z kolei jest jego przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Kwota wolna od podatku dotyczy jednak tylko tych podatników, którzy rozliczają się z niego na zasadach ogólnych, a więc według skali podatkowej.

Skala podatkowa

Skala podatkowa jest jedną z form rozliczania swoich przychodów. Forma ta zawiera dwa progi podatkowe 12% i 32%. W wyniku zmian wprowadzonych 1 stycznia 2022 roku, wraz z wprowadzeniem Polskiego Ładu, pierwszy próg podatkowy zamyka się w kwocie 120 000,00 zł. To korzystna dla wielu osób zmiana, bo wcześniej tak kwota wynosiła tylko 85 528,00 zł.

Kto może skorzystać z kwoty wolnej od podatku w 2022 i 2023

Z kwoty wolnej od podatku mogą skorzystać wszyscy podatnicy, którzy rozliczają się z fiskusem na zasadach ogólnych, czyli właśnie według wspomnianej już skali podatkowej. Innymi słowy, wszyscy podatnicy, którzy składają zeznanie roczne na druku PIT -36 lub PIT-37 za 2022 rok skorzystają z kwoty wolnej od podatku. Dotyczy to zarówno osób otrzymujących wynagrodzeń z tytułu umowy o pracę, umów cywilnoprawnych, jak i prowadzących działalność gospodarczą.

Ile wynosi kwota wolna od podatku 2022/2023 – jak obliczyć kwotę wolną od podatku

Wraz z 1 stycznia 2022 zmieniła się także wysokość kwoty wolnej od podatku. Obecnie, kwota wolna jest stała i wynosi 30 000,00 zł. Co oznacza, że osoby, które osiągnęły dochód niższy niż ta kwota, są zwolnione z zapłaty podatku dochodowego. Jeśli z kolei osiągnęły dochód wyższy, zapłacą one podatek w wysokości 12% od nadwyżki do momentu przekroczenia pierwszego progu podatkowego, czyli 120 tys minus kwota zmniejszająca podatek i 32% od nadwyżki powyżej 120 tys zł.

Kwota wolna od podatku a kwota zmniejszająca podatek

Kwota wolna od podatku to ta, od której nie musimy płacić podatku dochodowego, z kolei kwota zmniejszająca podatek, jak sama nazwa wskazuje, zmniejsza jego wysokość. Wraz z nowelizacją przepisów i wprowadzeniem Polskiego Ładu 2.0 kwota zmniejszająca podatek wynosi 3 600,00 zł. Oznacza to w praktyce, że podatek dochodowy dla osób nieprzekraczających pierwszego progu podatkowego wg skali podatkowej, to 12% minus 3 600,00 zł.

Przykład:

Pani Elżbieta osiągnęła dochód w roku 2022 w wysokości 100 tys zł. Bez kwoty zmniejszającej podatek, zapłaciłaby 12 tys złotych. Wraz z kwotą zmniejszającą zapłaci 8 400,00 zł.

Kwota zmniejszająca podatek zostanie uwzględniona w zeznaniu rocznym, ale na wyraźne życzenie podatnika, który złoży u swojego pracodawcy deklarację PIT-2 kwota ta może zostać uwzględniana w zaliczkach pobieranych miesięcznie. Oznacza to, że każdego miesiąca 1/12 rocznej kwoty zmniejszającej podatek będzie odliczana od zaliczki na podatek dochodowy, a tym samym zwiększy ona wartość wynagrodzenia. O ile osiągamy dochód z jednego źródła w danym roku podatkowym, stosowanie tej kwoty wydaje się sensowne. Jeśli jednak osiągasz dochody z różnych źródeł, po zsumowaniu pobranych przez płatników zaliczek na podatek dochodowy w zeznaniu rocznym, może okazać się, że masz dużą niedopłatę. Wówczas znalezienie środków na jej pokrycie może okazać się wyzwaniem, dlatego nie w każdym wypadku warto stosować kwotę zmniejszającą.

Jak dokonać obliczenia podatku, uwzględniając wysokość kwoty zwolnionej z opodatkowania

Dla dokonania poprawnych wyliczeń podatku dochodowego PIT, jaki musisz oddać fiskusowi, ważna jest znajomość podstawy obliczenia podatku. Podstawą jest Twój dochód, a więc przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania i ulgi i odliczenia

podstawa obliczenia podatku = dochód = przychód – koszty uzyskania przychodu – ulgi – odliczenia

Aby obliczyć wysokość podatku PIT za 2022 roku, należy zatem wysokość dochodu pomnożyć przez wysokość podatku wg progów podatkowych i odjąć od nich kwotę zmniejszającą. Jednocześnie pamiętamy, że kwota wolna wynosi 30 tysięcy złotych. Opowiedzmy to na przykładach:

Przykład 1

Pani Elżbieta uzyskała w 2022 roku dochód w wysokości 29 000,00 zł, w związku z czym nie płaci podatku dochodowego.

Przykład 2

Pan Jan uzyskał w 2022 roku dochód w wysokości 50 000,00 zł, w związku z czym musi zapłacić podatek w wysokości 2 400,00 zł

dochód*12% (I próg podatkowy) – kwota zmniejszająca (3600,00 zł) = 50 000*12% – 3600 =2 400

Przykład 3

Pan Piotr uzyskał w 2022 roku dochód w wysokości 130 000,00 zł, w związku z czym musi zapłacić podatek w wysokości 14 000,00 zł

10800+nadwyżka od kwoty >120 tys*32% (II próg) = 10800+10000*32% = 10800+3200=14000

*10 800,00 zł to kwota podatku dla I progu podatkowego, gdzie 120 000*12%-3600 = 10800

Kwota wolna od podatku a zeznanie podatkowe

W Polsce kwota wolna od podatku wynosi 30 tys zł. Oznacza to, że w corocznym rozliczeniu podatkowym nie musimy odprowadzać podatku dochodowego, jeśli osiągnięty dochód jest mniejszy od tej kwoty. Nie zwalnia nas to jednak ze sporządzenia zeznania rocznego. Dlatego, nawet jeśli w 2022 r Twój dochód nie przekroczył tej kwoty, musisz złożyć pit za 2022 rok.

Kwota wolna od podatku w Polsce i na świecie

Kwota niepodlegająca opodatkowania funkcjonuje w wielu krajach na całym świecie i jak łatwo się domyślić w każdym z nich jest inna. W większości wypadków kwotę wolną od podatku uzależnia się od przeciętnego wynagrodzenia i tak w Niemczech kwota ta wynosi 20% średniej pensji (w 2022 roku 9744 EUR), we Francji 18% średniej pensji (5963 EUR w 2022r), a w Finlandii aż 40% (16100 EUR w 2022 roku). W Europie tylko w Bułgarii i Węgrzech nie stosuje się kwoty wolnej.

Chociaż wraz z nowelizacją przepisów i Polskim Ładem 2.0 podniesiono wysokość kwoty wolnej od podatku do 30 tys zł, to wciąż jest ona niższa w porównaniu do wielu innych krajów na naszym kontynencie.

Kwota wolna, a możliwość skorzystania z ulg podatkowych

Ulgi i odliczenia podatkowe umożliwiają obniżenie podatku dochodowego. Dlatego też nie płacąc tego podatku wcale, nie ma możliwości ich uwzględnienia w zeznaniu podatkowym. Tymczasem wyższa kwota wolna, która wynosi w 2023 roku 30 tysięcy złotych, spowoduje, że część osób może nie zapłacić go wcale. Chociaż brak możliwości rozliczenia ulg nie spowoduje konieczności zapłaty podatku, to niektórzy mogą być rozczarowani, iż nie dostaną zwrotu.

Jakie zmiany w kwocie wolnej od podatku czekają nas w 2023 roku

Od 1 stycznia 2023 roku kwota wolna od podatku, podobnie jak w ubiegłym roku wynosi 30 000,00 zł i nie ulegnie już zmianie. Wraz z początkiem roku zostały wprowadzone jednak pewne zmiany co do zasad uwzględniania kwoty zmniejszającej podatek. Została wprowadzona także możliwość stosowania miesięcznej kwoty wolnej od podatku dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie i umowy o dzieło.

To pytanie powtarza się każdego roku — dni wolne od pracy. Jak wygląda to w 2023? Kiedy wypadają święta? Kiedy wypada majówka? Wreszcie, kiedy możesz liczyć na dodatkowy dzień wolny od pracy? Warto to sprawdzić, aby wiedzieć, jak korzystnie zaplanować urlop, a zgodnie z ustawą z dnia 18 stycznia 1951 roku o dniach wolnych od pracy (z późniejszymi zmianami) 13 dni spośród dni świątecznych jest wolne od pracy.

Ile jest dni ustawowo wolnych od pracy w 2023

Chociaż ustawa przewiduje 13 dni wolnych od pracy w ciągu roku, w 2023 roku 3 z nich przypadają w niedzielę, a to oznacza, że w praktyce, pracownicy otrzymają w 2023 tylko 10 dni dodatkowo wolnych od pracy. Co oznacza „dodatkowo”? Oznacza to, że sobota i niedziela uznawane są za powszechnie wolne od pracy, zaś mianem „dodatkowe” określa się dni pracujące, w których przypada święto ustawowo wolne od pracy. Jakie to dni?

Kalendarz dni wolnych od pracy 2023

Styczeń

• 01.01 – niedziela — Nowy Rok
• 06.01 – piątek — Trzech Króli

Kwiecień

• 09.04 – niedziela — Wielkanoc
• 10.04 – poniedziałek — Wielkanoc

Maj

• 01.05 – poniedziałek — Święto Pracy
• 03.05 – środa — Święto Konstytucji 3 Maja
• 28.05 – niedziela — Zesłanie Ducha Świętego (Zielone Świątki)

Czerwiec

• 08.06 – czwartek — Boże Ciało

Sierpień

• 15.08 – wtorek — Święto Wojska Polskiego, Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny

Listopad

• 01.11 – środa — Wszystkich Świętych
• 11.11 – sobota — Święto Niepodległości

Grudzień

• 25.12 – poniedziałek — Boże Narodzenie
• 26.12 – wtorek — Boże Narodzenie

Kiedy wypada majówka w 2023 roku

Każdego pracownika, który jest fanem długich weekendów, z pewnością ucieszy fakt, że majówka 2023 przypada bardzo korzystnie. 1 maja to poniedziałek, a 3 to środa, dlatego wystarczy wziąć 1 dzień urlopu, aby cieszyć się aż 5 dniami wolnego. Z kolei, jeśli skorzystamy z 3 dni urlopu, majówka może zmienić się w krótkie 9 dni wiosennych wakacji.

Długie weekendy 2023

Nie tylko majówka daje szanse na długi weekend, a tym samym kilka dni wolnego z rzędu. Już początek roku możemy zacząć długim weekendem. Wszystkie długie weekendy w 2023 to:

• od 06 do 08.01 – Święto Trzech Króli przypada w piątek, wolnym możemy cieszyć się zatem przez 3 dni
• od 08 do 10.04 – długi weekend Wielkanocny
• od 29.04 do 03.05 – majówka (wystarczy 1 dzień urlopu, aby weekend trwał aż 5 dni)
• od 08 do 11.06 – w czwartek 08.06 przypada Boże Ciało, dlatego wystarczy 1 dzień urlopu, aby mieć aż 4 wolne dni z rzędu
• od 12 do 15.08 – Święto Wojska Polskiego i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny przypada na wtorek 15.08, dlatego, jeśli zdecydujesz się na 1 dzień urlopu w poniedziałek, przedłużysz weekend do 4 dni.
• od 23 do 26.12 – Święta Bożego Narodzenia — weekend świąteczny

Liczba dni pracy w 2023

Uwzględniając wszystkie święta w 2023 roku, można obliczyć, że liczba dni pracy w tym roku wyniesie 250 (uwzględniając pełny wymiar czasu pracy o 8 godzinach w ciągu dnia). Ponieważ każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela, obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.

Kiedy przysługuje dzień wolny za sobotę

Spośród 13 świątecznych dni wolnych od pracy w 2023 roku, 1 dzień przypada w sobotę, a 3 dni w niedzielę. Odnosząc się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 października 2012 r. (sygn. akt K 27/11), który stwierdził, że „pracownikom, za święta przypadające w dni rozkładowo wolne od pracy tj. na przykład wolne soboty, także przysługuje dzień wolny i nie jest możliwe nakazanie przez pracodawcę odpracowywania tych świąt” w 2023 roku pracodawca ma obowiązek udzielenia pracownikowi 1 dnia wolnego za Narodowe Święto Niepodległości, które przypada w sobotę.

Jak zatem widzisz, w 2023 roku czeka na Ciebie wiele okazji na krótki i długi urlop wypoczynkowy. Nie tylko w weekend majowy, który wypada korzystnie, ale także w kilku innych przypadkach.

Dlaczego w 2023 czeka nas dwukrotna podwyżka płacy minimalnej? Do tej pory najniższa krajowa była określana tylko raz do roku, a jej aktualizacja następowała z początkiem stycznia, tymczasem w 2023 roku pensja minimalna będzie podnoszona aż 2-krotnie. Wyjaśniamy, dlaczego tak się dzieje i jaka będzie jej wysokość.

Płaca minimalna w 2023 wzrośnie 2 razy — dlaczego?

Inflacja niesie ze sobą wiele skutków dla gospodarki — nie tylko ograniczenie popytu, spadek wartości pieniądza i zmniejszenie liczby nowych kredytów, ale także dwukrotny wzrost pensji minimalnej w ciągu roku. Jeśli jeszcze zastanawiasz się, dlaczego w 2023 najniższa krajowa zostanie podniesiona aż dwa razy, to wyjaśniamy, że wynika to wprost z ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Jak możemy przeczytać w art. 3 w/w ustawy, jeżeli prognozowany wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych wynosi co najmniej 105%, to ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia i minimalnej stawki godzinowej na 1 stycznia i 1 lipca. Tymczasem prognozowany na 2023 wskaźnik wynosi 110%. Właśnie z tego powodu Rząd podjął decyzję o dwukrotnej podwyżce płacy minimalnej w 2023 r. Co więcej pensja minimalna, jak podkreśla Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, będzie wyższa niż wcześniej proponowano, a wszystko za sprawą inflacji. Jednocześnie w lipcu 2023 roku minimalne wynagrodzenie brutto wyniesie blisko 52% średniego wynagrodzenia prognozowanego w gospodarce narodowej na 2023 r.

Ile wynosi najniższa krajowa w 2023 roku?

Z uwagi na dwa terminy podnoszenia płacy minimalnej 2023 roku, zgodnie z rozporządzeniem rady ministrów, opublikowanym 15 września 2022 roku, od 1 stycznia 2023 pensja minimalna wyniesie 3490 zł brutto, z kolei od 1 lipca 2023 r wyniesie aż 3600 zł brutto. Ten wzrost dotyczy pracowników etatowych i oznacza, że w lipcu 2023 pensja minimalna wyniesie aż 590 złotych więcej niż minimalne wynagrodzenie w 2022. Warto przy tym zauważyć, że wraz ze wzrostem najniższego wynagrodzenia, wzrośnie także stawka godzinowa.

Płaca minimalna 2023 netto i brutto — czyli ile dostaniesz na rękę

Podawana przez Rząd wysokość najniższego wynagrodzenia w 2023 roku to kwoty brutto. Tymczasem należy zauważyć, że na kwotę wynagrodzenia brutto składa się nie tylko kwota przelewana na ROR pracownika, ale także ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, a także zaliczka na podatek dochodowy (z wyjątkiem osób zwolnionych z płatności). Dopiero po odliczeniu wszystkich składek, możesz zobaczyć swoje wynagrodzenie netto. Uwzględniając te składki, możemy zatem obliczyć, że pensja minimalna w 2023 wyniesie:

• od 1 stycznia 2023 r. – 3490 zł brutto, czyli 2700 zł netto
• od 1 lipca 2023 – 3600 zł brutto, czyli 2780 zł netto

Jaka minimalna stawka godzinowa 2023

Wraz ze wzrostem wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2023 roku, zmieni się także wysokość minimalnej stawki godzinowej, która dotyczy osób zatrudnionych na umowę zlecenie. Nowa minimalna stawka godzinowa w 2023 r wyniesie:

• od stycznia 2023 – 22,80 zł brutto
• od lipca 2023 – 23,50 zł brutto

Dlaczego ustala się najniższą krajową?

Najniższa krajowa nie jest ustalana bezcelowo. Jej zadaniem jest zabezpieczenie bytu pracownika. Minimalne wynagrodzenie ma ograniczać ubóstwo i zmniejszać nierówności dochodowe. Ponadto ma pośrednie zadanie chronić pracowników przed wykonywaniem pracy po niższych stawkach.

Podwyżka płacy minimalnej a podwyżka wynagrodzenia

Zaświadczenie o niekaralności to dokument potwierdzający, że dana osoba nie została skazana wyrokiem sądu. Wydaje je Krajowy Rejestr Karny (KRK) na wniosek zainteresowanego podmiotu zbiorowego lub osoby fizycznej, pod warunkiem że istnieje podstawa prawna, dzięki której mogą uzyskać takie dane. Co oznacza to dla pracownika ubiegającego się o pracę? Jak i gdzie można uzyskać takie zaświadczenie? Wyjaśnijmy.

Kiedy potrzebujesz zaświadczenia o niekaralności

Jeśli ubiegasz się o pracę, pracodawca może wymagać od Ciebie przedłożenia zaświadczenia o niekaralności i sam może o nie wystąpić, ale tylko w określonych przypadkach. Innymi słowy, musi istnieć podstawa prawna. Co oznacza, że nie każdy pracodawca może od Ciebie wymagać zaświadczenia o niekaralności. Istnieje konkretna lista stanowisk, których taki wymóg dotyczy. Należą do nich:

• stanowiska urzędów państwowych i samorządowych,
• nauczyciele i wychowawcy kolonijni,
• policjanci,
• pracownicy kontroli skarbowej,
• agenci ochrony,
• konwojenci,
• detektywi,
• taksówkarze,
• przewodnicy i piloci wycieczek.

Przyjęło się jednak, że część pracodawców, którzy nie są uprawnieni przepisami do pozyskiwania takich informacji, oczekują przedłożenia zaświadczenia o niekaralności przez pracowników ubiegających się o zatrudnienie. Dotyczy to najczęściej tych stanowisk, z którymi wiąże się odpowiedzialność materialna i obrót gotówką. Należy jednak wiedzieć, że choć możesz spełnić oczekiwania pracodawcy i przedłożyć mu takie zaświadczenie, to jeśli tego nie zrobisz, nie możesz być z tego powodu zdyskredytowany w procesie rekrutacji. Gdybyś bowiem udowodnił pracodawcy, że ten nie przyjął Cię do pracy tylko ze względu na brak takiego dokumentu, a inna osoba ubiegająca się o to stanowisko o takich samych kwalifikacjach dostała zatrudnienie tylko ze względu na to, że taki dokument przedstawiła, mógłbyś dochodzić swoich praw w sądzie.

Kto może wnioskować o zaświadczenie o niekaralności

Ustawa z dnia 24 maja 2000 roku o Krajowym Rejestrze Karnym (KRK) z późniejszymi zmianami precyzyjnie mówi o tym, kto i jakie informacje może pozyskać z Rejestru. Podmiotami uprawnionymi są do tego zarówno pracodawcy, którzy prowadzą zatrudnienie na stanowiska z listy stanowisk objętych wymogiem niekaralności, jak i osoby fizyczne, których temat dotyczy. Innymi słowy, każda uprawniona osoba fizyczna, spółka osobowa lub kapitałowa, dla której istnieje podstawa prawna, może ubiegać się o takie informacje z Rejestru. Może się o nią ubiegać także sam zainteresowany.

Jakie informacje zawiera zaświadczenie o niekaralności

Zaświadczenie o niekaralności oprócz podstawowych informacji o osobie takich jak imiona, nazwisko, czy rok urodzenia, które wypełnia sam zainteresowany lub inny uprawniony podmiot, zawiera jedną, kluczową informację — że osoba figuruje lub nie figuruje w Krajowym Rejestrze Karnym. W praktyce oznacza to, że zaświadczenie jest odpisem, które ma na celu przedstawienie tylko jednej informacji. Dzięki niemu dowiemy się, czy sprawdzana osoba była skazana prawomocnym wyrokiem sądu, czy też nie.

Jak możesz uzyskać zaświadczenie o niekaralności

Istnieje kilka metod uzyskania zaświadczenia z KRK. Wniosek o taki dokument możesz złożyć osobiście, przez pełnomocnika, listownie lub przez Internet, Za każdym razem musisz jednak wypełnić wniosek, w którym należy wskazać dane osoby, o której informacje chcesz uzyskać.

Osobiście

Złożenie wniosku osobiście to najkrótsza droga do uzyskania zaświadczenia o niekaralności. Takie zaświadczenie dostaniesz od ręki (w wyjątkowych przypadkach do 7 dni) w punkcie informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego, który znajduje się w najbliższym sądzie okręgowym lub rejonowym. Wystarczy, że wypełnisz wniosek, a pracownicy punktu sprawdzą, czy figurujesz w Rejestrze i przybiją na wniosku odpowiednią pieczęć. Innymi słowy, postawią pieczęć mówiąca o tym, że osoba wskazana we wniosku figuruje lub nie figuruje w Rejestrze Karnym.

Przez Pełnomocnika

Wniosek o zaświadczenie o niekaralności możesz złożyć przez pełnomocnika, którym mogą być Twoi bliscy, w tym mąż, żona, dzieci, rodzice, dziadkowie, wnuki, rodzeństwo lub dalsza rodziny i osoby niespokrewnione. Jednak w ich przypadku wymagana będzie opłata za pełnomocnictwo (nie zapłacisz jej jedynie za pełnomocnika będącego bliskim członkiem rodziny).

Pocztą Polską

Wniosek o wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego możesz złożyć także listownie, wysyłając list polecony na adres Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego w Warszawie, albo na adres jednego z punktów informacyjnych. Zaświadczenie powinno zostać do Ciebie wysłane na adres wskazany we wniosku w terminie 7 dni, od otrzymania wniosku.

Przez Internet

Zaświadczenie z KRK wydawane jest także przez Internet. W tym celu musisz posiadać profil zaufany i wypełnić formularz za pośrednictwem strony Krajowego Rejestru Karnego. Warto jednak wiedzieć, że zapytania złożone w sposób elektroniczny, otrzymają odpowiedź także elektroniczną, która nie może zostać wydrukowana, a może być przesyłana jedynie poprzez e-mail lub nośnik pamięci elektronicznej. Zaświadczenie o niekaralności wydawane jest zwykle tego samego dnia, nie później jednak niż w terminie 7 dni od złożenia wniosku.

Czy zaświadczenie o niekaralności jest płatne

W zależności od sposobu złożenia wniosku dokument zaświadczenia o niekaralności zostanie Ci wydany za określoną opłatą. Jeśli złożysz wniosek osobiście w Punkcie Informacji Krajowego Rejestru Sądowego lub za pośrednictwem Poczty Polskiej, zapłacisz 30 zł. Opłatę musisz uiścić przed złożeniem lub wysłaniem wniosku za pomocą znaków opłat sądowej, zakupionych w kasie sądu, w systemie e-Płatności lub przelewem na rachunek bankowy Ministerstwa Sprawiedliwości, wskazując w tytule przelewu imię i nazwisko osoby, której dotyczy wniosek. Dowód wniesionej opłaty musisz dołączyć do wniosku.

Jeśli natomiast wniosek o wydanie zaświadczenia składasz za pośrednictwem e-KRK (przez Internet) to opłata wyniesie 20 zł i możesz ją wnieść wyłącznie za pomocą jednej z metod, udostępnionych w systemie e-KRK.

Jeśli wnioskujesz o wydanie zaświadczenia na swój temat, ale chcesz to zrobić za pośrednictwem osoby trzeciej, która nie jest z Tobą spokrewniona, to będziesz musiał dodatkowo wnieść opłatę skarbową za pełnomocnictwo (17 zł).

Wszystkie te opłaty reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego.

Szefie, stałeś się ofiarą staffingu? A może nie wiesz, że nią jesteś? Chcesz dowiedzieć się, czym jest staffing w pracy? Poznać jego przyczyny i metody przeciwdziałania? W takim razie koniecznie przeczytaj nasz artykuł o tym, jak pracodawca lub przełożony staje się ofiarą nękania przez grupę pracowników.

Czym jest staffing w pracy — co mówi Kodeks Pracy

Jak przełożony staje się ofiarą swoich podwładnych

Podobnie jak w przypadku mobbingu, powodów staffingu może być wiele. Bardzo często jest on zemstą na pracodawcy za niespełnione żądania pracownika albo wyraźną niechęcią z zupełnie innych przyczyn. Często do staffingu dochodzi z powodu zwykłej zawiści i zazdrości. Jeszcze inną przyczyną może być z kolei błędna interpretacja zachowań pracodawcy wobec nich i niezrozumienie jego stylu zarządzania. Zatem, kiedy szef staje się ofiarą?

Możliwe przyczyny staffingu

Gdybyśmy mieli podsumować możliwe przyczyny staffingu, byłyby to:

• niespełnione żądania pracowników;
• wyraźna, niechęć do pracodawcy (spowodowana np. jego osobowością, charakterem);
• zawiść i zazdrość (np. związana z zajmowanym stanowiskiem lub statusem społecznym);
• błędna interpretacja stylu zarządzania (pracownicy nie rozumieją zachować przełożonego).

Staffing kontra mobbing

O ile Kodeks Pracy podaje dokładną definicję mobbingu, tak, póki co, nie znajdziemy w nim definicji staffingu. Choć można by po prostu użyć analogi do Art. 943 § 2 KP, który mówi między innymi o tym, że mobbing jest długotrwałym nękaniem i poniżaniem pracownika, zaniżaniem jego oceny zawodowej, zastraszaniem, poniżaniem, izolowaniem od współpracowników i innymi działaniami zmierzającymi do wykorzystania jego kompetencji lub wyeliminowania go z zespołu.

Formy staffingu

Staffing może przyjmować różne formy, na przykład:

• lekceważenie poleceń,
• wyśmiewanie i poniżanie przełożonego, także przy udziale kadry zarządzającej;
• wypuszczanie plotek na temat przełożonego;
• buntowanie innych pracowników przeciwko przełożonemu;
• podważanie kompetencji i umiejętności przełożonego;
• przerzucanie odpowiedzialności wynikającej z obowiązków pracowniczych na ramiona przełożonego;
• uporczywe i długotrwałe nękanie.

Czy zatem, kiedy grupa pracowników podejmuje działania, które można nazwać staffingiem, ma jakiś cel? Czy jej celem jest jedynie ośmieszyć i poniżać szefa, czy może chce czegoś więcej? Podobnie jak w przypadku mobbingu, takie zachowanie nie musi mieć żadnego konkretnego celu, aczkolwiek pracownicy mogą być w zmowie i chcieć w ten sposób wyeliminować przełożonego, czyli doprowadzić do jego zwolnienia. Czy takie zachowanie polega jakimś karom?

Jakie są kary za staffing w pracy

Warto pamiętać o tym, że choć w Kodeksie Pracy nie ma zapisów na temat staffingu, to istnieją zapisy dotyczące sposobów dyscyplinowania pracowników. Zarówno więc pracodawca, jak i przełożony, który nim nie jest (np. kierownik zespołu), może się bronić i w zależności od natężenia zjawiska staffingu wobec niego, stosować:

• kary porządkowe, takie jak upomnienia i nagany;
• wypowiedzenie umowy o pracę ze wskazaniem przyczyn;
• rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, z uwag na rażące naruszenie obowiązków pracowniczych.

Jak zapobiegać staffingowi

Czy ten nowy rodzaj mobbinu, stosowanego przez pracowników wobec pracodawcy można powstrzymać? Jak zapobiegać staffingowi? Jeśli padłeś ofiarą tego procederu, zanim podejmiesz ostateczne kroki, warto poznać jego przyczyny. Najlepszym sposobem jest przeprowadzenie rozmów z konkretnymi pracownikami, bądź przeprowadzenie anonimowych ankiet dotyczących oceny Twojej osoby, które nakierują Cię na możliwe przyczyny negatywnego zachowania podwładnych. Gdy rozmowy nie przyniosą skutku, możesz przejść do kar porządkowych, ale pamiętaj także o tym, że nękanie podlega zapisom Kodeksu Cywilnego. Dlatego możesz dochodzić swoich praw w Sądzie Cywilnym, choćby z powodu naruszenia dóbr osobistych.